عجب شیر پرس - معمولا مهندسی سازه با طراحی و اجرای ساختمان ها وسازه های غیر ساختمانی شناخته می شود. مهندسان سازه افرادی هستند که به طراحی، تحلیل و نظارت بر اجرای پروژه های عمرانی می پردازند. ساخت ساختمان های بلند و کوتاه، پل ها، تونل ها، سازه های آبی و سدها، سازه های صنعتی و دریایی، نیروگاه، دیوارهای حائل، تأسیسات نفتی، سازه های نگهبان و… بر عهده ی مهندسین سازه می باشد.
مهندسان در رشته ی مهندسی سازه، قادر به طراحی سازه های بلند مرتبه، سازه هایی با رفتار غیر خطی، انواع مقاطع متغیر به کار رفته در تیر و ستون و مدلسازی دقیق سازه در نرم افزارهای عمرانی می باشند. مهندس سید امین حجازیان دارای مدرک کارشناسی ارشد مهندسی سازه و مهندسی پایه 2 نظارت و اجرای ساختمان در رشته عمران از سازمان نظام مهندسی استان ، عضو هیئت مدیره شرکت اریکه پایدار پردیس آذربایجان ، وی علاوه براجرای ساختمان چندین پروژه ساختمانی بخصوص در بافت های فرسوده شهری و نظارت چندین ساختمان بصورت شخصی ساز و نیز اجرای دهها ساختمان در نقاط مختلف شهری و استان در کارنامه کاری خود دارد.
لطفا تاریخچه و روند پروسه تشکیل شرکت اریکه پایدار فردوس آذربایجان را تشریح نمایید؟
شرکت اریکه پایدار فردوس آذربایجان سال 1394 تاسیس و آغاز به فعالیت نمود و از بدو تاسیس در راستای بهبود کیفیت در امر ساختمان سازی در اجرای پروژه‌های متعدد مشارکت داشته است.
مهمترین شاخص فعالیت های شرکت تان در چه زمینه ای است؟
شرکت ما به عنوان یک شخصیت حقوقی دارای پروانه اشتغال به کار سازندگان مسکن و ساختمان از وزارت راه و شهرسازی و نظام مهندسی استان است یا به صورت خلاصه مجری حقوقی می باشد. و با در نظر گرفتن اینکه تمام عملیات های ساختمانی و پروژه های ساخت و سازی نیاز به یک مجری ساختمانی یا مجری حقوقی دارند،که این مجری باید از سازمان نظام مهندسی کشور تاییده گرفته باشد، شرکت ما خدمات مجری ذیصلاح حقوقی ساختمانی را به مالکین،سازنده ها و مهندسان ارایه می نماید.
مهمترین موانعی که دغدغه اصلی شما درحوزه مدیریتی تان هستند بیان کنید؟
با وجود دغدغه های بسیار زیاد در حوزه مدیریت ساختمان سازی مثل زمانبندی پروژه، بیمه، مشکلات مجوز حین ساخت و حتی مشکلات ایجاد شده در حین ساخت و ساز و مسایل اقتصادی پروژه و افزایش دقت در اجرای آیین نامه های فنی و مقررات ملی ساختمان اما همواره دغدغه اصلی ما رعایت مسایل ایمنی و به حداقل رساندن سوانح اجرایی می باشد. حوادث در کارگاه های ساختمانی علاوه بر اینکه خسارت های مستقیم و غیر مستقیم فراوانی در روند کار ایجاد می کنند ،آثارسوءاجتماعی نیز به همراه دارند.متاسفانه طبق آمار، ۴۵% حوادث حین کار کشور در سال های اخیر در کارگاه های ساختمانی رخ داده است .
مهندس سازه کیست ؟
مهندسی سازه معمولاً یک رشته تخصصی در درون مهندسی عمران محسوب می شود، به طور کلی یک مهندسین سازه به تجزیه تحلیل و طراحی سیستم های سازه ای برای ساختمان ها، پل ها، تونل ها و سازه های دیگر می پردازند ، مهندسین سازه در حالت کلی طرح لازم را برای اطمینان از مقاومت سازه در برابر انواع بارهای وارده را انجام می دهد و برای رسیدن به این هدف و ایمنی کاربران انواع سازه ها مثل ساختمانها بسیاری ازمسایل ایمنی، فنی، اقتصادی ، زیست محیطی ، عوامل زیبایی شناختی و اجتماعی را در نظر می گیرند. و این امر میسر نمی شود مگر با داشتن اطلاعات و دانش لازم از ابزارهای مدلسازی اطلاعات ساختمان و خصوصیات دقیق از مصالح مورد استفاده در انواع سازه ها ،همچنین مهندسان سازه بر تکمیل پروژه عمرانی نظارت می کنند تا اطمینان حاصل کنند که سازه هایی استاندارد ساخته می شود . و مدیریت نظارت ساختاری و اجرای سازه از آغاز تا انتها و گردش مالی پروژها را نیز بر عهده دارند.
مهندسان سازه در دنیای مدرن چه وظایفی دارند؟
هدف مهندسی عمران همانند سایر رشته های مهندسی ایجاد سازندگی ، عمران و آبادانی کشور می باشد. مهندسی عمران نیر همانند سایر رشته های مهندسی نیازمند تسلط بر مجموعه ای از مهارتها شامل مهارتهایی همچون مهارتهای نرم افزاری , دانش فنی ، دانش اجرایی و دانش مدیریتی می باشد و در این راستا مهندسین سازه وظیفه دارند همواره دانش و آگاهی خود را در حوزه های نرم افزارهای طراحی سازه ، آشنایی بر انواع استانداردها و آیین نامه های بین الملی و ملی در حوزه طراحی و اجرا ، افزایش دانش و توانایی مدیریتی و همچنین گسترش مهارتهای ارتیاطی خودشان تلاش کنند.
و ازجهت دیگرمهندسین در توسعه پایدار که عبارت است از توسعه اجتماعی و اقتصادی و قدرت پایدار ماندن در مدت زمان طولانی را دارا باشد نقش اساسی دارند و با در نظر گرفتن اینکه مهندسان به عنوان عامل تبدیل موادخام موجود در طبیعت به مواد قابل استفاده و با توجه به محدودیت های این مواد در طبیعت همواره مهندسان دو سویه متضاد در توسعه جوامع روبه‌رو هستند.سویه نخست و مثبت آن سازندگی و تامین منافع است و سویه دوم و منفی، تخریب محیط زیست است که در روندهایی همچون ایجاد آلودگی‌های هوا، آب و خاک با توسعه صنایع، تخریب جنگل‌ها و بوم‌ها با توسعه شهرها و جاده‌ها و مصرف بی‌رویه انرژی و منابع انجام می‌گیرد. از این‌رو و منطبق با اصول توسعه پایدار، حفاظت از محیط‌زیست از مسوولیت و وظایف حرفه‌ای مهندسان ساختمان در دنیای مدرن محسوب می‌شود و نقش تعیین کننده ای در استفاده بهینه از مواد موجود، کنترل آلودگی محیط زیست و در حالت کلی توسعه پایدار را بر عهده خواهند داشت.
لطفا در رابطه با اهمیت مهندسی سازه در جامعه امروز ایران توضیح دهید؟
با یک تأمل و بررسی کوتاه در تاریخ زندگی بشری، می‌توان دریافت که انسان‌ها سعی کرده‌اند همواره در تمامی زمینه رفاه و پیشرفت خود را فراهم کنند و یکی از این زمینه ها زندگی در محیط بهتر و ایمن‌تر می باشد که از بسترهای مهم از آغاز تا به امروز فعالیت‌های مهندسی عمران بوده است و عمران و آبادانی رسالت تمام دست اندکاران عرصه توسعه است و فعالان حرفه مهندسی در کشور باید در جهت اهداف جامعه که توسط دولتها تعیین می گردد با بهره گیری بر دانش و تخصص خود، و وضعیت اقتصادی کشور و همان طور که عرض کردم با رویکرد توسعه پایدار مسئولیت خود را با تکیه بر اخلاق مهندسی پیش ببرند.
به عنوان مهندس سازه در خصوص حذف بافت های فرسوده وپیشگیری از هرگونه حوادث غیر مترقبه چه راهکارهایی را پیشنهاد می کنید؟
در تعریف بافت فرسوده یا مسئله دار شهری می توان گفت بافتهای مسئله دار شهری آن دسته از بافتهای شهری است که وجود عوامل مختلف در آن، سبب کاهش ارزش کیفی و کمی زندگی انسان می‌شود و با پایین آمدن ارزش‌های سکونتی، نوسازی و احیا بافت انجام نشده وگاها ساکنان کم کم از آن محل مهاجرت می‌کنند. که اکثرا شامل محدوده ی سکونت گاه‌های غیررسمی که نمونه آن حاشیه نشینی است و نمونه دیگر آن که بیشتر به بافت فرسوده شهرت پیدا کرده بافت‌هایی هستند که در محدوده قانونی قرار دارند و دارای مالکیت رسمی و قانونی می‌باشند؛ اما ازنظر برخورداری از یکی ازمولفه های امینت، استحکام و خدمات شهری یا مجموعه ای از آنها معمولا دچار کمبود هستند.
بافتهای فرسوده نه تنها در کشور ما بلکه در همه کشورها به دغدغه مدیران شهری تبدیل شده‌اند ، زیرا نوسازی نشدن این بافت ها به منزله مرگ تدریجی حیات شهری در این مناطق است. فرسودگی از یک طرف ریخت شهرها را دگرگون می‌کند و از طرف دیگر ادامه حیات ساکنان را در مقابل خطرات احتمالی به خصوص زلزله به مخاطره می‌اندازد. در این فرآیند بخش‌هایی از محله‌های قدیمی و تاریخی شهر با گذشت زمان کارآیی خود را از دست می‌دهند و به محلات نیمه متروک و مشکل دار تبدیل می شوند و کیفیت‌های زندگی اجتماعی ، اقتصادی ساکنان آن افت می کند.
در خصوص حذف بافت های فرسوده وپیشگیری از آن اجرای طرح هایی برای افزایش ارزش افزوده زمین ها و املاک بافت فرسوده شهری ، اصلی ترین راهکار برای نوسازی این مناطق است که یکی از روشهای آن سرمایه گذاری و جلب سرمایه گذاری خصوصی می باشد ،البته باید ابتدا توجیه لازم برای سودآور بودن سرمایه گذاری در این مناطق وجود داشته باشد و این محقق نمی شود مگر آنکه با اجرای طرح های مختلف و ایجاد امکانات شهری کافی در بافت فرسوده ،که تا سرمایه گذاران بخش مسکن چشم انداز مناسبی را برای کسب ارزش افزوده در این مناطق مشاهده کنند، در این زمینه اعطای تسهیلات بانکی مناسب نیز می تواند چاره ساز باشد.
برای جلوگیری از سخت وسازهای غیر مجاز توسط افراد غیر متخصص در سطح شهرو حومه جنابعالی چه توصیه ای برای مسولان ذیربط دارید؟
عدم مسئولیت مجریان فاقد صلاحیت و خود سازندگان در این حرفه که پاسخگوی عملکرد خود نیز نیستند، همواره ساختمان و ثروت ملی کشور را در معرض خطر قرار می دهد،خوشبختانه استانداردهای اجباری در بخش ساخت و ساز کشور بسیار زیاد است اما دغدغه اصلی عدم رعایت این استانداردهاست. به موجب آیین نامه اجرایی ماده ۳۳ نظام مهندسی باید در ساخت ساختمان به عنوان گران‌ترین کالا از افراد قابل صلاحیت استفاده شود تا در انتهای کار مردم و بهره بردار از استانداردهای موجود ساختمان اطمینان حاصل کنند. آیین نامه اجرایی ماده ۳۳ یک نظام سه جزئی است که مبتنی است بر طراح دارای صلاحیت، ناظر دارای صلاحیت و مجری دارای صلاحیت است و به صراحت در ماده 11 خود می گوید «مجری ساختمان مسئولیت صحت انجام کلیه عملیات اجرایی ساختمان را برعهده دارد و در اجرای این عملیات باید مقررات ملی ساختمان، ضوابط و مقررات شهرسازی، محتوای پروانه ساختمان و نقشه‌های مصوب مرجع صدو‌ر پروانه را رعایت نماید » که متاسفانه این آیین نامه برای تمامی گروهای ساختمانی پیاده نمی شود. اما در مورد ساخت و ساز غیر مجاز که امروزه در شهرها به شدت افزایش یافته بنا‌هایی که به یکباره همچون قارچ از دل زمین سر در می‌آورند، بی‌آنکه کمترین اصول فنی و معماری در ساخت و ساز آنها اعمال شود، متاسفانه مالکین از حق مالکیت خود سو استفاده کرده و رو به ساخت و ساز غیر مجاز می آورند که یکی از دلایل این است که کسی به ساخت و ساز غیرمجاز به عنوان خلاف قانون نگاه نمی‌کند و جرم محسوب نمی‌شود و سازنده غیرمجاز تحت تعقیب قرار نمی‌گیرد و این خلأ قانونی دلیلی بر افزایش این پدیده است. جلوگیری از ساخت و ساز غیر مجاز ، غیراصولی و غیراستاندارد در محدوده حریم شهرها بر عهده شهرداری هاست که متاسفانه به نظر می رسد به تنهایی از عهده این مسئولیت خطیر بر نمی آید وباید در کنار تصویب قوانین سخت گیرانه تر توسط مراجع مربوطه ؛ سازمانهایی چون آب و فاضلاب ، برق ، گاز ، ثبت و اسناد وسایر ارگانها به یاری شهرداری بیایند به عنوان مثال از نصب هر گونه انشعاب دائم و موقت آب، برق و گاز پیش از ارائه گواهی معتبر ساختمانی، گواهی عدم خلاف و یا گواهی پایان کار برای ساختمان خودداری نمایند.
علل شکل گیری معضل حاشیه نشینی بعنوان آینه تمام نمای مسایل شهری چیست، راههای برون رفت از آن را بیان نمایید؟
در مورد علل و عوامل ظهور و پیدایش حاشیه نشینی نظریات گوناگونی در سطوح خرد، میانی و کلان مطرح شده است که اکثرآنها در حوزه جامعه شناسی ، اجتماعی ، اقتصاد و شهرسازی می باشند،که خارج از مباحث مهندسی می باشد اما در تعریف آن می توان گفت حاشیه نشینی به توسعه شهری اطلاق می شود که بدون برنامه ریزی ، هدایت ، کنترل و بدون رعایت مقررات شهرسازی توسط توده مردم ایجاد می شود و دارای تبعات و پیامدهای زیادی در حوزه شهری ،یهداشت ،فرهنگ ، آموزش ، محیط زیست ، سیمای شهری ، اجتماعی و روانشناختی است و همان طور که قبلا عرض کردم می توان حاشیه نشینی را در کنار بافتهای فرسوده جز بافت های مسئله دار شهری بیان نمود البته دارای پیچیدگیهای به مراتب بیشتر از بافتهای فرسوده می باشند. در مورد راههای برون رفت از آن نیز طبق نظر متخصصین فراتر از توانایی های مدیریت شهری می باشد ونیازمند همکاری بسیاری دیگر از سازمانها و نهاد ها در سطح استانی و حتی کشوری است. و دراین خصوص به مسایلی همچون اشتغال آفرینی برای افراد ساکن در این مناطق ، تصویب قوانین تشویقی برای سرماگذاران خصوصی در این مناطق و سرمایه گذاری دولتی و از همه مهتر استفاده از تجارب مشابه جهانی و برای بهبود، اصلاح و تدوین برنامه ای جامع با هدف کاهش و حذف حاشیه نشینی اشاره می کنند.
سخن آخر؟
با آرزوی موفقیت و سربلندی برای همه ملت و کشور عزیزم به امید روزی که در سایه همت همه مسئولین و دست اندرکاران و مهندسین و مردم دیگر شاهد مسایلی که امروز مطرح شد همانند اصلاح بافت فرسوده شهری وحاشیه نشینی ، حذف ساخت و ساز غیر مجاز و حذف افراد فاقد صلاحیت علمی تجربی و قانونی از حوزه ساخت و ساز کشور باشیم.
