عجب شیر پرس - میزان ارتباط دانشگاه و صنعت در هر کشور از شاخص‌های تعیین کننده توسعه یافتگی آن کشور به شمار می‌آید. در کشور ما ارتباط دانشگاه و صنعت به طور ریشه‌ای شکل نگرفته و عمدتاً مبتنی بر فعالیت‌های آموزشی ناکارآمد و ضعیف بوده است. یکی از مشکلات اساسی که تعامل دانشگاه با صنعت را به چالش کشانده است، ارائه دروس غیر ضروری و کارشناسی نشده به دانشجو می باشد. در دهه‌های گذشته تلاش‌های بسیاری برای بهبود این ارتباط انجام شده است.
زهرا لطفی، رئیس هیات مدیره شرکت راهداران بتن پلیمر، دانش آموخته‌ی مهندسی فتونیک و از اساتید برتر فیزیک در پانزدهمین جشنواره الگوهای برتر تدریس است. ایشان با وجود این که از دانشگاه‌های خارجی پذیرش دریافت کرده بودند، در کشور مانده‌اند و به عنوان استاد دانشگاه توانسته‌اند موفق به ثبت اختراع بسته کمک آموزشی مفهوم انتگرال، کسب رتبه اول کشوری در زمینه ساخت خرپا و ثبت دو مقاله علمی پژوهشی داخلی بشوند. در همین راستا گفتگویی را با وی ترتیب داده ایم که تقدیم می‌گردد:
به صورت مختصر، در مورد فعالیت‌ها و اهداف شرکت راهدان بتن پلیمر توضیحاتی ارائه نمائید؟شرکت راهداران بتن پلیمر، از اولین روزهای تاسیس در زمینه راهسازی و راهداری بر اساس اندیشه خلاقانه در جهت ارائه کارهای نوین و تکرار نشده در خصوص ترمیم رویه های آسفالتی که از مشکلات مهم در امر راهداری می‌باشد، شروع به فعالیت کرد. از اهداف اصلی شرکت رفع ترک‌های ایجاد شده بر روی آسفالت است که وجود این ترک‌های ایجاد شده باعث می شود، در فصل بارندگی آب به لایه‌های پایین‌تر نفوذ نمایند و در اثر یخ زدگی و انبساط ترک‌ها را عمیق تر و عریض تر نمایند. اگر بتوانیم این ترک‌ها را با هزینه‌های اندک به موقع ترمیم نماییم، می‌توانیم جلوی هزینه‌های هنگفت را بگیریم.
در مورد علم فوتونیک توضیح دهید و بازار کار این رشته تحصیلی برای فارغ التحصیلان چگونه است؟فوتونیک علم و فناوری تولید، انتقال، دستکاری و دریافت اطلاعات به وسیله نور است. واژه فوتونیک از فوتون به عنوان جزء تشکیل دهنده‌ی یک پرتوی نوری برگرفته شده است. همانطور که در علم الکترونیک، الکترون ذره ایفا کننده غالب فرایند‌ها است، در فوتونیک نیز بر هم کنش فوتون‌ها با مواد و یا انتشار آن‌ها مورد بررسی قرار می‌گیرد. از آنجایی که علم فوتونیک و کاربردهای آن در کشور ما، علم جدید و نوینی می‌باشد، هنوز جایگاه شغلی مناسب خود را در جامعه بدست نیاورده است. به طور کلی می‌توان از مشاغل این حرفه به فعالیت در مخابرات، شرکت‌های خصوصی و ساخت تجهیزات لیزر و اپتیک اشاره نمود. در کل اوج تجلی علم فوتونیک را می‌توان در تحقق سامانه‌ها و مدارات مجتمع نوری در مقیاس گسترده دانست. پیش‌بینی می‌شود که در سال‌‌های نه چندان دور پردازنده‌ها نیز به سمت نوری شدن و حتی تمام نوری شدن حرکت کنند.
به عنوان برترین دبیر فیزیک کشور در پانزدهمین جشنواره الگوهای برتر تدریس، اصلی‌ترین چالش‌هایی آموزشی کشور را چه چیزی می‌دانید؟ اصلی‌ترین چالش آموزشی کشور، فاصله عمیق بین گفته و عمل است و این فضاهای خالی باید پر شود تا شاهد رونق در کشور باشیم. به عنوان نمونه دانشجویان برق با وجود یادگیری مدارهای پیچیده در دانشگاه، قادر به سیم کشی ساختمان نیستند. لذا باید مطالب عملی و عینی را انتقال دهیم و تنها به مباحث درسی خشک و خالی بسنده نکنیم. آن چیزی که در جامعه ما کم رنگ شده است خلاقیت می‌باشد و مربیان باید اندیشه نوآورانه را به کودکان یاد بدهند. بیماری کنکور هم جای بحث خودش را دارد. چرخه‌های باطل در آموزش کشور که به نتیجه نمی‌رسند باید از بین بروند. یادمان باشد همه کشورهای توسعه یافته، اولین مرحله تغییر در زندگی را آموزش قرار داده‌اند.
نظام‌های انگیزشی که باعث شد تیم شما در اولین جشنواره سازه‌های ماکارونی دانش آموزی و دانشجویی شمالغرب کشور به‌عنوان مقام اول معرفی شود، چگونه است؟هر تغییری از تفکر نو شروع می‌شود. بنده در کلاس‌ها به صورت عملی ساخت یک موتور دستگاه را به اجرا می‌گذارم تا دانش آموزان به طور ساده با ساخت و تولید یک وسیله آشنا بشوند و ترس از تولید نداشته باشند. از عواملی که باعث شد گروه در مسابقات اول شود، تجربه کارهای عملی از نزدیک بود که بیشتر همکاران آن را وقت تلف کردن در نظر می‌گیرند. ماهی گیری را به بچه‌ها یاد بدهیم و راه اشتباه کردن را برای آن‌ها باز بگذاریم.
در شرکت راهداران بتن پلیمر، در راستای ارئه خدمات با کیفیت، تا چه میزان از علوم روز دنیا بهره برده‌اید؟ و در این زمینه چه اقداماتی انجام داده‌اید؟برای ایمن سازی راه‌ها لازم است دست به نوآوری بزنیم و جاده‌های ایمن و آسوده برای حمل و نقل ایجاد کنیم تا رانندگان و مسافران با خیال راحت و آسوده در جاده ها سفر نمایند. گروه‌های تحقیقاتی شرکت راهدان بتن پلیمر، در زمینه های مختلف ایمن سازی فعالیت می‌نمایند تا با ارائه طرح‌های نو در ایمن سازی راه‌ها نقش داشته باشند. سالانه درصدی از درآمد شرکت، صرف هزینه‌های تحقیقاتی می‌شود که برخی از آن‌ها نیز به نتیجه رسیده و ما در عملیات راهداری از آن استفاده می‌کنیم. از دیگر افتخارات شرکت، طراحی و ساخت دستگاه‌های درزگیری می‌باشد که زمانی از کانادا و آمریکا با صرف هزینه‌های ارزی وارد کشور می‌شد و اکنون در این شرایط سخت تحریم، نمونه‌های کامل شده آن‌ها را با یک سوم قیمت در تبریز تولید می‌کنیم.
در کنار کارهای اجرایی شرکت، در زمینه‌های دیگر هم به موفقیت هایی رسیده اید؟موفق به ثبت اختراع وسیله کمک آموزشی شده‌ام که به درک مفهوم انتگرال برای دانش آموزان دبیرستانی سال آخر و دانشجویان سال اول دانشکده‌های فنی و ریاضی و فیزیک کمک می‌کند.
به نظرتان دانشگاه چقدر در مسیر موفقیت شما موثر بود؟ و ارتباط دانشگاه و صنعت را چگونه می بینید؟با وجود اینکه دانشگاه در مسیر موفقیت تاثیر دارد، اما باید شعار زدگی را کنار بگذاریم. دانشگاه باید با صعنت ارتباط برقرار کند. بنده حتی چندین بار به مسئولان دانشگاه توصیه کردم که اجازه بدهید با شرکت‌ها و کارخانه وارد مذاکره شویم و ساخت قطعات و مدارها را دانشجویان انجام بدهند. دانشگاه از تامین علم مورد نیاز صنعت نحیف کشور سرباز می‌زند. از نظر نظری در دانشگاه‌های ایران آپولو هوا می شود، اما دریغ از علم بنیادی که کاربردی شده باشد. این در حالی است که صنعت ایران عاجز از بهینه‌سازی یک مدار ساده، یک قطعه یا شبکه است. صنعت مظلوم و عقب مانده ایران برای تامین نیازهای علمی خود دست به دامان کپی برداری از نمونه‌های قدیمی می زند. متاسفانه این مسائل در کاغذبازی اداری گم شده است و باید اقدام جدی انجام گیرد. تا زمانی که نتوانیم فاصله بین نظر و عمل را کم کنیم، کشور در چرخه توسعه و ارزش آفرینی نخواهد افتاد. از زمانی که در شرکت بتن پلیمر تبریز شروع به فعالیت کرده ام، متوجه مسائلی شدم که اصلاً در دانشگاه مطرح نمی‌شود. خوشبختانه شرکت در طول این سال‌ها توانسته است، ارتباط بین علم و صنعت را بهبود بخشد.
مهم‌ترین مشکلاتی که از دید شما برای یک بانوی موفق در جامعه ایرانی وجود دارد را بیان نمایید؟متاسفانه در کشورهای در حال توسعه به بانوان کمتر اعتماد می‌کنند. جامعه ما بدون اینکه شناختی از حرفه و تخصص داشته باشد با نگاه تعصب آمیز به بانوان نگاه می‌کند. قضاوت و فرهنگ‌سازی نادرست باعث می‌شود که بانوان همیشه در انتخاب‌های بعدی قرار بگیرند.
کلام آخر؛ اگر حرفی مانده که مطرح نشده و لازم است بیان شود را بفرمایید؟ و یا توصیه‌ای به همکاران خود دارید بفرمائید؟در شرکت راهدان بتن پلیمر با وجود همه مشکلات، تجربه هایی به دست آورده ایم که منحصر به فرد می باشد. هر تلاشی در نهایت به یک نتیجه مطلوب خواهد رسید و اگر هم نشد شکست نیست و تجربه جدید محسوب می‌شود. با وجود اینکه بنده از دانشگاه کلابریای (Calabria) ایتالیا موفق به دریافت پذیرش شدم، ترجیح دادم در ایران بمانم و به آبادانی کشور بیاندیشم تا فرزندان مان در این سرزمین سربلند زندگی کنند. توصیه بنده به همکاران این است که با واقعیت‌های جامعه پیش روند. نیاز صنعت کشور را بشناسند و در جهت پیشبرد صنعت کشور قدم بردارند. همکاران فقط دنبال چاپ مقاله در مجلات علمی-پژوهشی خارجی نباشند و به کیفیت زندگی مردم هم توجه بکنند. اساتید باید وارد بطن جامعه بشوند و به صورت مستقیم در توسعه کشور نقش داشته باشند و همپای پیشرفت علم، صنعت کشور را نیز بروز بکنند. متاسفانه اکثرا در حال کپی کردن از همدیگر هستیم و نوآوری به دست فراموشی سپرده شده است. مهاجرت ساده ترین راه است و باید بمانیم و کشور را بسازیم و آباد بکنیم.
