از شعار تا عمل؛ چرا باید تولید مسکن در کشور را جهش داد؟

البته که سقفِ بالای سر بدیهی‌ترین نیاز همه آدم‌ها است؛ وزیر مسکن دولت سابق اما به «خانه نساختن» افتخار می‌کرد! همین تفکرات در هشت سال گذشته موجبات افت شدید طرفِ عرضه را در بازار فراهم آورد. تفکری که باعث رکود مطلق صنعت ساختمان و پرواز قیمت مسکن بویژه در شهرهای بزرگ شد.

حالا طبق گزارش بانک مرکزی در همین شهریور گذشته، میانگین قیمت هر مترمربع ساختمان به ۳۱میلیون و هفتصدهزار تومان رسیده است! موضوعی که عملاً خانه‌دار شدن را به آرزوهای دست‌نیافتنی خیلی‌ها بویژه جوان‌ترها بدل کرد. البته که چاره‌ای جز عرضه پرفشار به بازار و ساخت مسکن ارزان برای اقشار آسیب‌پذیر وجود ندارد.

«ساخت سالی یک میلیون واحد مسکونی» مهم‌ترین شعار رئیسی در انتخابات بود. اهالی بهارستان نیز همزمان طرحی برای تحقق مقدمات این شعار در مجلس شورای اسلامی تصویب کردند؛ طرحی که اولاً همه دستگاه‌ها را موظف به ارائه بانک اطلاعات زمین می‌کرد. ثانیاً برای بانک‌ها تکالیف اختصاص تسهیلات به سازندگان در نظر گرفته بود.

شرایط نام‌نویسی در طرح جدید خانه‌سازی دولت چیست؟

دولت اعلام کرده فعلاً افرادی که واجد این ۶ شرایط باشند، می‌توانند ثبت‌نام کنند: اول اینکه از هیچ تسهیلات دولتی در حوزه ساختمان قبلاً استفاده نکرده باشند. (اصطلاحاً سبز بودن فرم «ج»). دوم این‌که در شهر موردتقاضا دست‌کم ۵ سال سابقه سکونت داشته باشند؛ سه اینکه متأهل باشند و چهارتوانایی سپرده گذاری ۴۰ میلیون تومان،پنجم توانایی پرداخت اقساط با درصد سود مصوب و ششم توانایی تامین هزینه های ساخت مازاد بر تسهیلات

آن‌طور که محمودزاده معاون وزیر می‌گوید متقاضیان از روز چهارشنبه به مدت یک ماه فرصت دارند برای ثبت‌نام به آدرس www.saman.mrud.ir مراجعه کنند. بعد از پایان نام‌نویسی و پایش اولیه، متقاضیان واجد شرایط برای احراز ۵ سال سابقه سکونت باید بصورت حضوری به راه‌وشهرسازی مراجعه و سپس به بانک معرفی خواهند شد.

درباره تسهیلات این طرح نیز هنوز اطلاعات دقیقی در دست نیست ولی رستم قاسمی وزیر می‌گوید به‌دنبال فراهم آوردن تسهیلات ۴۰۰ میلیون تومانی برای ساخت مسکن است. گفتنی است بر اساس قانون همه بانک‌ها هرساله موظف به اختصاص ۲۰درصد از منابع خود (۳۶۰ هزار میلیارد تومان) برای این طرح شده‌اند.

البته که گفته می‌شود دوره بازپرداخت این تسهیلات احتمالاً ۲۰ ساله، و میزان سود این وام نیز احتمالاً بنابر طبقه اجتماعی هرکدام از متقاضیان متغیر خواهد بود.

واحدهای طرح جهش تولید مسکن برای متقاضیان متری چند تمام خواهد شد؟

اصلی‌ترین منطق این قانون ساخت مسکن ارزان برای اقشار آسیب‌پذیر جامعه است. در این رابطه مهم‌ترین اقدام، «حذف قیمت زمین» از هزینه تمام‌شده مصرف‌کننده خواهد بود. بر همین اساس وزیر راه‌وشهرسازی گفته زمین‌های مناسب این طرح در ۹۰۰ شهر مختلف شناسایی و آماده عملیات عمرانی شده است.

همین یک اقدام یعنی حذف قیمت زمین، بهای تمام‌شده را برای مصرف‌کنندگان تا حد قابل توجهی کاهش خواهد داد. بعلاوه قانون‌گذار برخی تسهیلات دیگر از جمله رایگان شدن عوارض شهرداری و کاهش برخی هزینه‌های قانونی را نیز در نظر گرفته است. البته که نباید از هزینه‌های سرسام‌آور مصالح و نیروی کار غافل شد.

براساس برآورد صورت‌گرفته، هزینه ساخت هر مترمربع در تهران دست‌کم متری ۶ میلیون تومان خواهد بود. اگرچه دولت برنامه دارد با استفاده از فناوری‌های نو، تأمین انبوه مصالح و بهره‌گیری از تکنولوژی‌های انبوه‌سازی این هزینه‌ها را تا حدود مناسبی کاهش دهد.

فرضاً اگر همین متری ۶ میلیون ملاک باشد، هزینه یک واحد ۷۰متری حدود ۴۰۰ میلیون تومان خواهد بود. اگرچه آن هم با تسهیلات مناسب بانکی در نظر گرفته‌شده تا حد مناسبی پوشش داده می‌شود. در مجموع به‌نظر می‌رسد با نگاه به تجربه موفق مسکن مهر، طرح جهش تولید مسکن بستر مناسبی برای خانه‌دار شدن شهروندان فراهم کند.