به گزارش عجب شیر ما به نقل از ایسنا، نخستین آیین نکوداشت شمس تبریزی در تبریز به همت بنیاد فرهنگ، هنر و ادب آذربایجان و با حضور تعداد بسیاری از مولوی شناسان و شمس پژوهان برگزار شد.
تعدادی از مسئولان و مدیران استانی و شهرستانی نیز در این آیین حضور داشتند که شهرتی فر فرماندار تبریز، پور محمدی رییس دانشگاه تبریز، حاجی پور رییس شوراهای اسلامی آذربایجان شرقی، آذر نیا مدیر عامل سازمان فرهنگی و هنری شهرداری تبریز و .. از مهم ترین این مسئولان بودند. محبوبی، رییس شورای اسلامی شهرستان خوی و کبیری مدیریت تولیت آستان شمس تبریزی نیز در این مجلس حضور داشتند.
علی رغم اینکه این آیین، نخستین آیین نکوداشت برای شمس تبریزی بود و انتظار نقص های فروانی در آن وجود داشت، این برنامه به بهترین شکل ممکن برگزار شد و از جمله نقاط قوت آن می توان تلاش مجری برای اداره برنامه به زبان ترکی و فضای ادبی و هنری حاکم بر جلسه اشاره کرد.
صحبت نکردن کلیشه ای و معمول در همایش های این چنینی توسط مسئولان نیز یکی دیگر از نقاط قوت این همایش به شمار می رود.
حضور دکتر محمد علی موحد،عرفانپژوه، تاریخنگار و حقوقدان ایرانی و همایون شجریان خواننده پرآوازه ایران در این آیین نیز زنگ و بوی هنری بسیار ارزشمندی به مجلس بخشید و ارزش ادبی و هنری مجلس را دو چندان کرد.
علیمحدی، ریییس انجمن ادبی تبریز در ابتدای این مراسم گفت: هدف از برگزاری این برنامه، نکوداشت دیدار تاریخی شمس الدین محمد تبریزی با مولانا جلال الدین محمد بلخی است و امیدواریم برگزاری این آیین، فتح البابی برای برگزاری نکوداشت حضرت شمس در سال های آتی باشد.
وی افزود: این همایش، اولین جلسه ای است که به احترام مقام معنوی شمس، مسئولان، سخن نخواهند گفت.
مولویشناس ایرانی، مترجم و مفسر قرآن نیز در ادامه این آیین نکوداشت گفت: یکی از مسائل مهمی که در عالم مثنوی پژوهی و مولانا شناسی رخ داد، کشف مقامات شمس تبریزی بود.
کریم زمانی افزود: قبل از کشف و احیا این مقالات، بسیاری از اندیشمندان و متخصصین این حوزه معتقد بودند که شمس تبریزی، وجود واقعی و خارجی ندارد بلکه این ذهن خیالی حضرت مولاناست که شخصی همچون شمس تبریزی را خلق کرده و بر اساس این شخصیت پردازی، به بیان مطالبی در ارتباط با وی پرداخته است.شمس تبریزی، خلاق مولانا به درجه اعلای خودش بوده است.
وی ادامه داد: در ارتباط با کشف مقالات، بزرگانی همچون مرحوم فروزانفر نیز نقش داشته اند ولی دکتر محمد علی موحد، تنها شخصی است که توانسته مقالات را در عالی ترین درجه خود تصحیح و به منصه ظهور برساند.
وی تصریح کرد: سرچشمه های ظهور این کتاب ها و مقالات، احوال قلبی است و با صنایع ادبی و حتی حفظ کردن های صرف اطلاعات و واژگان عرفانی نمی توان به هدف مورد نظر دست یافت.
به گفته این مولوی شناس ایرانی، سر منشا این کتاب ها و مقالات، دل است و برای دریافت مفاهیم والای آن ها باید در درجه اول با آن هم سنخ شد. به صرف داشتن اشعار و منطوق معانی ابیات نمی شود به حریم حرم کتاب وارد و مقیم شد مگر اینکه آدمی، با این کتاب ها محرمیت اخلاقی و روحی پیدا کند.
زمانی معتقد است برای درک کامل اشعار مولانا و لذت معنوی از آن در درجه اول باید اخلاق خودمان را درست کرده و گناه نکنیم. گناه یعنی راه برای پاکی، باز باشد ولی شخص به سمت آن نرود! تقوا و پاکی منشا علم و معرفت و ضد آن، منشا جهل است.
وی در بخشی از سخنان خود عنوان کرد: بر خلاف باور یک عده که شمس تبریزی را مردی عامی می دانستند، وی با عالمان بزرگی بحث و مناظره می کرده و عرفان فلسفی و عرفان نظری می دانسته است. مولانا نیز مساله توحید را به صورت اومانیستی و بشر دوستانه مطرح می کند.
در ادامه، مجری برنامه از حضور استاد همایون شجریان در نخستین آیین نکوداشت شمس تبریزی خبر داد که باعث شد حضار سالن، برای دقایقی طولانی وی را تشویق کنند.
تشویق طولانی که بیانگر خواهش حضار از شجریان برای آوازخوانی در این آیین بود باعث شد که شجریان به روی سن آمده و پس از اداری احترام به حضار بگوید: امروز پای بوس مولانا در قونیه بودم و با چشم و گوش باز و دهان بسته در این بزرگداشت شرکت کرده ام.
تنی چند از شاعران و ادیبان در ادامه این جلسه به شعر خوانی و بیان دیدگاه های خود در ارتباط با شمس تبریزی و مولانا جلال الدین محمد بلخی پرداختند.
دکتر محمد علی موحد، یکی از ویژه میهمانان این برنامه بود که در این قسمت از برنامه قرار بود صحبت کند.
وی در ابتدا در واکنش به سخنان همایون شجریان در نخستین آیین نکوداشت شمس تبریزی گفت: می دانستم که این هنرمند جوان در هنر موسیقی، ید بیضایی دارد ولی نمی دانستم که سخنرانی ماهر نیز است. جمله ای که شجریان بر زبان آورد بدون فکر و اندیشه بود و می توان فقط برای این جمله، چند کتاب نوشت.
وی از برگزاری نخستین آیین نکوداشت شمس تبریزی در زادگاه خود، تبریز، ابراز رضایت و خوشحالی کرد و افزود: بسیار خوشحال هستم که کارگزاران این دولت، همه از اهل محل بوده و همجنس ما هستند. در سال های گذشته یکی از مشکلات ما این بود که کارگزاران و مسئولان دولتی، از اهل محل نبوده و مشکلات ما را نمی دانستند. از استاندار گرفته و فرماندار تا رییس آموزش و پرورش، مدیر کل ارشاد، مدیرکل میراث فرهنگی و همه و همه از اهل محل هستند و من از این بابت خوشحالم.
موحد با انتقاد از روشنفکرانی که فقط و فقط از دولت انتقاد می کنند تصریح کرد: روشنفکران باید وجدان آگاه و بیدار جامعه بوده و منصفانه قضاوت کنند. کار دولت خوب است که برای ما، مسئولانی از اهل محل انتخاب کرده است.
این حقوقدان برجسته ابراز کرد: یکی از مهم ترین گرفتاری هایی که در طول تاریخ با آن مواجه بوده ایم این است که هر دولتی می خواهد دولت دیگر را خنثی کند. فقط انتقاد می کنند. عده ای نمی دانند که چرا و به چه قیمتی باید همدیگر را سنگ روی یخ کنند.
موحد ادامه داد: تمام انرژی ها باید بر این امر متمرکز و معطوف شود که هر کاری که انجام می شود به درستی انجام شود.
وی از انتقادات مغرضانه و جناحی دولت ها نسبت به یکدیگر به عنوان آفت یاد کرد و افزود: دولت یک عده مسئول دلسوز برای ما انتخاب کرده است. باید قدر بدانیم. مولانا می گوید" دین، یار شناسی است". باید برای حل مشکلات کشور با یکدیگر هم آواز بود.
موحد در بخشی از سخنان خود با اشاره به نهضت جوانان در آمریکا و انتشار کتابی با عنوان آمریکا در حال سبز شدن است، ابراز کرد: من فکر می کنم که ولایت ما در حال سبز شدن است. سبز تر شدن ولایت ما در جهان، مستلزم همدلی و متحد شدن مسئولان است. باید دست به دست هم دهند تا مشکلات را حل کنند.
وی همچنین از دست اندرکاران اجرایی این همایش خواست که برای سال های بعد، ار فضلای تبریزی برای سخنرانی در این مراسم دعوت کند و مولوی شناسان و مثنوی پژوهان سایر شهرها اگر مایل باشند به عنوان مستمع در جلسه حاضر باشند.
وی گفت: باید از فضلای این شهر در برگزاری مراسم این چنینی بیشتر استفاده کرد. یک زمانی دانشکده ادبیات دانشگاه تبریز، درجه یک بود. چرا افت کرد؟ چرا باید افت کند؟ تبریز، لقب اولین بودن را با خود به یدک می کشد و باید این اولین ها روز به روز در این شهر افزایش یابد.
گفتنی است در قسمتی از این آیین، از تمبر شمس تبریزی به دست دکتر محمد علی موحد رونمایی شد.
پنج سردیس شمس تبریزی نیز از طرف بنیاد فرهنگ، هنر و ادب آذربایجان به دکتر موحد، دکتر کریم زمانی، دکتر مشتاق مهر، همایون شجریان و ویکتور ریباک سفیر بلاروس در ایران اهدا شد.
شهرتی فر، فرماندار تبریز در هنگام اهدای سردیس شمس تبریزی به دکتر محمد علی موحد، بر دستان این شخصیت برجسته بوسه زد.
گزارش از : سید مرتضی مرتضوی