به گزارش عجب شیر پرس به نقل از فارس، نعیمه موحد: « تولد فرزندان هنرمندان در خارج از کشور کار خلاف شرعی محسوب نمی‌شود و به شرایط خصوصی افراد برمی‌گردد. طبیعی است که هر شخصی تلاش می‌کند تا زندگی آسوده و مطلوب‌تری داشته باشد. لذا نمی‌توانیم به هنرمندان انتقاد کنیم که چرا فرزندانشان را در خارج از کشور به دنیا می‌آورند.»

این صحبت‌های «یکتا ناصر و منوچهر هادی» زوج بازیگر و کارگردان سینما و تلویزیون است وقتی از آن‌ها درباره سفر سلبریتی‌ها به خارج از کشور برای تولد فرزندانشان سوال شد. نکته جالب ماجرا این است که این زوج فرزندشان را در ایران به دنیا آورده‌اند، درست مثل نیوشا ضیغمی که او هم فرزندش را در یک بیمارستان خصوصی در تهران به دنیا آورد اما در دفاع از همکارانش به آن‌ها حق داد و به رسانه‌ها گفت که چون پاسپورت ایرانی بی‌ارزش است همکارانش حق دارند فرزندانشان را در خارج از کشور به دنیا بیاورند.

انتشار یک ویدئو از نگارجواهریان در کانادا که در آستانه تولد فرزندش  به سر می‌برد، دوباره ماجرای سفر سلبریتی‌ها به خارج از کشور برای تولد نوزاد و گرفتن تابعیت را سر زبان‌ها انداخت. جواهریان و رامبد جوان گفته‌اند که برای اکران آخرین فیلم جوان و همچنین دیدار خانواده جواهریان به کانادا رفته‌اند. اما  سابقه قبلی سوژه، این شایعه را بر سر زبان‌ها انداخت که این سفر هم برای تولد فرزند آن‌ها در کانادا و گرفتن تابعیت اتفاق افتاده است.

به بهانه این ماجرا، در گزارش پیش رو مروری کرده‌ایم به همه نقل‌قول‌ها و انتقاداتی که از سفر سلبریتی‌ها به خارج از کشور برای تولد فرزندانشان مطرح شده است. در ادامه دکتر ابراهیم فیاض، جامعه شناس، مردم‌شناس  و استاد دانشگاه؛ این موضوع را آسیب‌شناسی کرده است.

این‌که چرا افراد مشهور برای به دنیا آوردن فرزند خود و گرفتن تابعیت راهی کشورهای خارجی می‌شوند یکی از موضوعات ثبت شده در سامانه فارس من با عنوان « ممانعت صداوسیما از پخش برنامه‌های تلویزیونی رامبد جوان» بوده است.

فریبا نادری، رضا قوچان‌نژاد، شاهرخ استخری، محسن تنابنده، شیلا خداداد، سام درخشانی، مهناز افشار، ترانه عیلدوستی و... فقط تعدادی از سلبریتی‌هایی هستند که برای به دنیا آوردن فرزندشان راهی خارج از کشور شده‌اند. آن‌هم کشورهایی که در ازای تولد در خاک آن‌ها به فرد پاسپورت تعلق می‌دهند. به این روند در اصطلاح «گردشگری تولد» می‌گویند. والدین این کودکان هم بعدها راحت‌تر و سریع‌می‌توانند اقامت کشور محل تولد فرزندشان را دریافت کنند.

اما چیزی که باعث واکنش عامه مردم به این ماجرا و زشت شمردن آن می‌شود این است که مگر تولد یک نوزاد در ایران چه ایرادی دارد و چرا یک فرد مشهور که سبک زندگی و رفتارهای او برای خیلی از مردم الگو به حساب می‌آید حاضر است به وسیله فرزند خود و یک سرمایه‌گذاری بلند مدت، اقامت خارج از کشور دریافت کند؟

سوالی که تقریبا تمام سلبریتی‌هایی که به «گردشگری تولد» روی آورده‌اند از دادن پاسخ درست به آن طفره رفته‌اند و درصورت لزوم هم دفاع از این کار را به همکارانی که به هر دلیلی موفق به تولد فرزندشان در خارج از کشور نشده‌اند سپرده‌اند.

شیلا خداد؛ بازیگر، که هر دو فرزند خود را در آمریکا به دنیا‌ آورده است در پاسخ به این سوال که مردم به وسائل ضروری زندگی‌شان محتاج هستند پس چرا یک بازیگر باید برای تولد فرزندش در آمریکا هزینه هنگفتی بدهد، گفته است: « من در این مدت آن‌قدر یخچال و اجاق گاز هدیه دادم و آن‌قدر به جز سامیار بچه دارم که این را برای سامیار روا می‌دانم. من 7 بچه تحت سرپرستی دارم»

حرفی که سام درخشانی هم به نوعی آن را تکرار کرد و تولد دخترش در کانادا را دادن یک هدیه به او عنوان کرد.

عده‌ای دیگر از سلبریتی‌ها اما دلیل غیرموجه دیگری برای این اتفاق مطرح کردند. مثلا مهنار افشار عنوان کرد که چون پدر فرزندش اقامت آلمان دارد خواسته دخترش هم این امکان را داشته باشد! یا بنیامین بهادری؛ خواننده، که فرزند دومش را در آمریکا به دنیا آورد راحتی همسر و اینکه مادر فرزندش در کنار خانواده‌اش باشد که را دلیل این کار اعلام کرد. البته بنیامین به خاطر حجم انتقادات، فرزند سومش را در بیمارستانی در تهران به دنیا آورد و از طریق صفحات اجتماعی‌اش سعی کرد این موضوع را به اطلاع منتقدان برساند.از این لیست بلند، باید بازیگران دیگری مثل روناک یونسی یا رزیتا غفاری را قلم گرفت. چون این افراد  به طور دائم در خارج از کشور اقامت دارند و تشکیل خانواده داده‌اند. روی سخن منتقدین بیشتر متوجه آن دسته از بازیگران، خواننده‌ها، فوتبالیست‌ها و حتی سیاستمدارانی است که ایران محل کسب درآمد، محبوبیت و مشروعیت برای آن‌هاست اما اقامت در آن را نه فقط برای آینده فرزندشان بلکه برای آینده خودشان که در این کشور رشد و نمو کرده‌اند هم درخور نمی‌دانند.

دکتر ابراهیم فیاض معتقد است که سفر به کشورهای اروپایی برای تولد نوزاد فقط مختص سلبریتی‌ها نیست و این کار را اولین‌بار افراد آکادمیک شروع کردند. اما به تدریج دوتابعیتی بودن، آن‌ها را برای گرفتن سمت‌های سیاسی دچار مشکل کرد.«متاسفانه این عقیده غرب‌گرایانه و عشق به خارج از کشور این روزها میان افراد مشهور رواج  پیدا شده است. یعنی هم اقامت داشتن دریک کشور خارجی را حق و در شان خود می‌دانند و هم وقتی یک نفر از آ‌ن‌ها این کار را انجام داد برای بقیه هم انجام آن لازم و ضروری است!»

دکتر فیاض ادامه می‌دهد: « واقعیت این است که تابعیت دوم برای هر کسی مخصوصا در کشورهای اروپایی و توسعه یافته او را فقط در لفظ به شهروند آن کشور تبدیل می‌کند و این افراد در واقع شهروند درجه دو و درجه سه می‌شوند. خودشان هم  این را خوب می‌دانند اما موضوعی نیست که عنوان کنند. پس می‌گویند به خاطر امکانات و رفاه به خارج از کشور می‌روند که زیاد موضوعیت ندارد چون فرد دارای تابعیت دوم به راحتی شهروند یک کشور نمی‌تواند در آن کشور پیشرفت کند و به سطح زندگی ایده‌آل آن‌ها برسد. نمونه‌هایی از مشاغل خاص شاید به این جایگاه برساند ولی درباره اغلب سلبریتی‌ها این اتفاق نمی‌افتد. هنر آن‌ها در داخل مرزهای خودمان خریدار دارد نه خارج از آن. من الان استاد دانشگاه تهران می‌شناسم که اقامت یکی از کشورهای خارجی را گرفت و الان در حال خرید و فروش ماشین دست‌دوم است»

استاد فرهنگ و ارتباطات دانشگاه تهران می‌گوید که علاقه غیرعاقلانه به کشورهای خارجی که از یک فرهنگ اشتباه قدیمی نشات می‌گیرد باید به وسیله رسانه‌ها و از طریق ساخت مستند و... آگاه‌سازی بشود: « در روان‌شناسی بحثی هست که می‌گوید بعضی از تیپ‌های شخصیتی هرچه قدر تحقیر بشوند بیشتر وابسته می‌شوند. تحقیر و دست کم گرفته شدن برای بسیاری از آن‌هایی که نگاه افراط‌‌گونه به کشورهای خارجی دارند اتفاق می‌افتد. اما باعث می‌شود بیشتر سعی کنند جزئی از جایی که آن‌ها را نمی‌خواهد، بشوند.»

ابراهیم فیاض می‌گوید: « خیلی از افراد خارجی این روزها برای انجام کارهای درمانی‌شان به ایران می‌آیند. جدای از هزینه‌ها که بحث متفاوتی هست، ما در خیلی از زمینه‌ها کشور پیشرفته‌ای هستیم. بیمارستان‌های پیشرفته‌ای که ما برای عموم مردم در ایران داریم، در بسیاری از کشورهای اروپایی به صورت خصوصی و با هزینه‌های بالا وجود دارد. یعنی اگر سلبریتی ای برای تولد فرزندش به خارج از کشور می‌رود نه به خاطر بهداشت و مسائل درمانی است و نه به خاطر هزینه که قطعا با وضعیت اقتصادی امروز ما هزینه هنگفتی هم متحمل می‌شود؛ بلکه فقط به خاطر این است که چون خارج است و تابعیت می‌دهند پس باکلاس است و سلبریتی باید باکلاس باشد!»

غرب‌گرایی، رفاه و امکانات، شان و شخصیت، « زندگی خصوصی خودم هست و دوست دارم» یا هر استدلال دیگری دلیل موجهی برای مردم نیست. مردمی که از هر قشری به یک هنرمند، فوتبالیست یا جامعه‌شناس به چشم الگو نگاه می‌کنند. اما این الگو شدن برای سلبریتی فقط ابزاری برای دیده شدن بیشتر است و «مسئولیت اجتماعی» به همراه نمی‌آورد. چون اگر به همراه می‌آورد نمی‌شد در برابر این‌همه ادعای وطن‌پرستی و حتی وجدانی که می‌گوید تو تمام ثروت و محبوبیتت را در ایران و از طریق ایرانی‌ها به دست‌آورده ای، بی تفاوت بود.

در این بین البته باید استثناها را هم دید و تحسین کرد. کسی مثل «ماه‌چهره خلیلی» که با اینکه خودش سال‌ها خارج از ایران زندگی کرده است، فرزندش را در ایران به دنیا آورد و گفت: «خیلى از من سؤال مى‌شود که چرا پسرم را در انگلیس به دنیا نیاوردم. همه می‌گویندپسرت  مى‌توانست تابعیت و پاسپورت انگلیسى داشته باشد. ولى من دوست داشتم پسرم در ایران به دنیا بیاید، دوست داشتم پسرم شناسنامه و پاسپورت ایرانى داشته باشد، اینها برایم خیلى مسئله مهمى بود.

دلیلش شاید این بود که من ۲۰ سال از ایران دور بودم و حسرت این را داشتم تا در ایران باشم و همیشه خودم را ایرانى مى‌دانستم و خودم هم ایران به دنیا آمدم. از اینکه در ایران هستم هم شدیدا احساس خوشبختی می‌کنم»