به گزارش خبرنگار روزنامه عجب شیر - دکتر فرج محمد قليزاده عضو شوراي پنجم کلانشهر تبريز، وكيل پايه يك دادگسترى و عضو كانون وكلا،عضو هئيت علمي دانشگاه شهيد مدني، ميباشد. قليزاده در روزمه کاري خود در حوزه مديريت شهري معاونت منطقه، شهردار منطقه و چندين سال معاونت مالي و اداري شهرداري تبريز و قائم مقامي شهردار تبريز را دارند. وي در اين گفت و گوي صميمانه پاسخگوي بسياري از سوالات مربوط در حوزه فرهنگي و اجتماعي بودند که برخي از مهمترين اين موارد در ادامه آمده است:
لطفا در مورد اهداف کميسيون فرهنگي اجتماعي توضيح دهيد؟
قبل از پاسخگويي به سوال شما به دليل اينکه رسالت اصلي رسانه‌ها و مطبوعات نشر آگاهي است و از اين بابت کار بسيار ارزشمندي است از شما و همکارانتان تشکرمي کنم. اما در پاسخ به سوال شما در ابتدا مقدمه اي خدمتتان عرض مي‌کنم تا با اهداف و برنامه‌هاي کميسيون فرهنگي آشنا شويد. کارشناسان در حوزه شهرسازي و مديريت شهري قبول مي‌کنند که ما سال‌هاي سال در توسعه شهر يا مديريت شهر، شهر را انسان محور نديده و حتي در مقطعي پول محور ديده ايم. در اوايل دهه60 به شهرداري ابلاغ شد تا خودکفا شوند و فقط درصد محدودي از بودجه دولت به شهرداري‌ها کمک شد و رفته رفته اين بودجه قطع شد. در اين راستا براي جبران هزينه‌ها به لحاظ انساني و کيفيت زندگي از سوي شهرداري‌ها دقتي نشد از طرفي ديگر کارشناسان بخش ساخت و ساز نگاه پولي به شهر داشتند يعني فقط به اين مورد توجه داشتند که چگونه مي‌توانند از شهر پول بيشتري به دست بياورند. در يک مقطعي اين عوامل از يک سو و توجه بيشتر به توليد ماشين سبب شد تا ذائقه مردم تغييرکرده و براي هرفرد يک ماشين در نظر گرفته شود و اکنون تا جايي پيش رفتيم که براي هر فرد چندين ماشين در نظر گرفته مي‌شود اين عوامل باعث شدند شهرها به جاي انسان محور بودن به ماشين محور بودن تغيير يابند تا جايي که براي دسترسي افراد پياده، پل‌هاي عابر پياده را در نظر گرفتيم. اينها مشکلاتي هستند که کلان شهرها با آن مواجه هستند. در حالت کلي ما فضاهايي براي تعامل انسان‌ها با هم و دور هم بودن نداريم، ما بايد از اين خطاي بزرگ برگرديم و در مديريت و توسعه شهر، شهر را براي انسان بخواهيم نه براي ماشين و شهر را به هر قيمتي نفروشيم. زماني که ما به شهر نگاه ماشيني و اقتصادي نداشته باشيم بايد سراغ فرهنگ برويم. از طرفي ديگر ما بايد معضلات شهري مانند ترافيک ، آلودگي زيست محيطي، بحث بافت‌هاي فرسوده و حاشينه نشيني را که شهروندان در آن ساکن هستند و لي ايمن نيستند را در نظر بگيريم که جزء مشکلات عمده شهرهاي بزرگ است. ريشه همه اين مشکلات به مقوله فرهنگي بر مي‌گردد.
جلساتي که تشکيل شده و نتيجه اي که اين جلسات داشته اين است که سهم تبريز و آذربايجان از گردشگري بسيار پايين بوده در حالي که مردم ما در حال حاضر به اين صنعت نياز دارند براي اينکه از اروپا و غرب گردشگر جذب کنيم، بايد بدانيم که گردشگران براي آشنايي با فرهنگ، آداب و رسوم و نوع زندگي مردم آذربايجان مي‌آيند. و ما بايد برخود مناسب با گردشگران داشته باشيم چون اگر غير اين باشد و درست رفتار نشود گردشگران دوباره نمي‌آيند، ما با نوع رفتار و ميزباني خاص، گردشگر را بايد عاشق تبريز و آذربايجان بکنيم و هم او را به عنوان مبلغ بفرستيم، ريشه اينها عوامل فرهنگي است.
با نگاه ديگر در هر شهر حوادث و بحران‌هاي مختلفي ممکن است رخ دهد،که اهل فن 46 نوع حادثه دردنيا شناسايي کرده اند که بيش از 30مورد اين حوادث در ايران رخ مي‌دهد مخصوصا بحث زلزله و آتش سوزي ها، سيل و اگر بخواهيم به مردم آموزش دهيم که چگونه در مقابل اين مشکلات از خود و اطرافيان مواظبت کنند در اينجا نيز ما به فرهنگ و آموزش نياز خواهيم داشت.جمع همه اين مبحث‌ها اولويت کاري شوراي پنجم درحوزه کميسيون فرهنگي بايد باشد و به تبع آن نيز کميسيون فرهنگي هم بايد فعال باشد و هم بتواند با طرح‌ها و پيشنهادات و نظارت خوب وظيفه مهم و اساسي خود را انجام دهد.
کمسيون فرهنگي اجتماعي چه کارهايي را در زمينه توسعه فرهنگي انجام داده است؟
ما با اين ديدگاه در اين کميسيون فعاليت مي‌کنيم که اقدامات انجام شده را بررسي و آسيب شناسي کنيم که چقدر بودجه و درکجا و با چه کيفيتي خرج شده است. در اين جهت مديران، کارشناسان و سازمان هايي که درگير اين موضوع بودند مثل معاونت فرهنگي اجتماعي، سازمان فرهنگي هنري، سازمان زيباسازي که مديران و کارشناسان اين حوزه‌ها را دعوت کرده ايم و به خلاهاي بزرگي رسيده ايم و اينها را در قالب گزارش هم براي اعضاي محترم شورا، هم مديران ارشد شهرداري و شخص شهردار محترم مطرح کرده ايم و براين اساس الان دنبال برنامه هستيم که در آنها اهداف بلند مدت را مشخص، هدف گذاري و اولويت بندي کنيم. براين اساس در تصويب بودجه سال 97 در کل يکسري سياست‌هاي شوراي شهر در بخش سياست‌هاي فرهنگي و اجتماعي تصويب شده که از سال آينده با توجه به اين ديدگاه بتوانيم فعاليت‌هاي فرهنگي و اجتماعي را افزايش دهيم.
از نظر جنابعالي عوامل تاثير گذار در توسعه پايدار چه مي‌باشند؟ وچه اقداماتي براي توسعه پايدار و محيط زيست صورت گرفته است؟
من درحوزه توسعه پايدار نيز اساس را بر توسعه فرهنگي مي‌دانم. توسعه فرهنگي و سياسي، منجر به توسعه اقتصادي مي‌شود و اگر با اين ابعاد توسعه صورت گيرد، توسعه متوازن و پايدار رخ مي‌دهد. ازچالش‌ها ي ديگر ما که به کلان شهرها مربوط مي‌شود درآمد شهرداري هاست و واقعا شهرها بخصوص شهر تبريز به جايي رسيده که در آمدهاي معمولي نه تنها پاسخ گو نيست بلکه حتي اگر محقق شود به ضرر شهر و شهروندان خواهد بود چون شهرداري‌ها از تغيير کاربري و فروش تراکم ويا از طريق کميسيون ماده 100 درآمد دارند. در شهر تبريز تراکمي براي فروش و تبديل آن به پول نمانده و از طرفي با رکود در ساخت و ساز مواجه هستيم. اگر در صنعت ساخت و ساز رونقي وجود داشت و ما از طريق فروش شهر به پول مي‌رسيديم اين امر سبب ضرر رساندن به شهر و شهروندان مي‌شد. ما جذب سرمايه بخش خصوصي را، مي‌توانيم جايگزين شهر فروشي کنيم،که براساس آخرين جلسه که هفته گذشته بود در آنجا مباحثي مطرح بود که بنده در آنجا هم مطرح کردم تا زماني که توسعه فرهنگي صورت نگرفته سرمايه بخش خصوصي بايد جذب کنيم. چون سرمايه گذاران انسان‌هاي باهوشي هستند که توانسته اند توليد سرمايه کنند. اينها در جايي که احساس ناامني کنند سرمايه گذاري نمي‌کنند. و نا امني صرفا جنگ نيست، بلکه تصويب قانون‌هاي مختلف و متغير و اولويت‌هاي متغير اقتصادي که سبب شده سرمايه گذاري اتفاق نيافتد. بحث قانون مندي و قانون مداري مطرح است براي مثال از قبل ميزان ماليات، عوارض و... مشخص و تثبيت شود. اينکه امروز مقرر شود که 5 درصد سرمايه را بايد عوارض دهيم و اين درصد بعد از يک ماه تغيير کند و بشود 15 درصد، سرمايه گذاري انجام نمي‌شود. از عوامل ديگر بحث فساد اداري است و مطمئنا جايي که رشوه رواج يابد در آنجا سرمايه گذاري سالم انجام نمي-گيرد، رفع همه اين مشکلات به توسعه فرهنگي باز مي‌گردد.
با توجه به اينکه از آغاز سال 2018 چند هفته اي گذشته در اين بازه زماني چه کارهايي انجام داده ايد و چه برنامه هايي در نظر داريد؟
متاسفانه در طرح و تبليغات 2018 با مشکلاتي مواجه هستيم و اين امر باعث شد بدون اينکه ازمردم کمکي بگيريم ومردم را همه کاره بدانيم فقط در مردم توقع به وجود بياوريم. توقعي که غير واقعي و خارج از توان دولت و شهرداري است. متولي 2018 از يک جهت دولت است ولي در آنجا تعيين تکليفي نشده است. در صورتي که دولت به حد کافي بودجه ندارد ما مي‌خواهيم دوگانه عمل کنيم متولي دولت باشد ولي از جيب شهرداري خرج شود و شهرداري هم توان مالي ندارد.
مهم اين است که زير ساخت‌ها بايد اصلاح شود در حالي که زير ساخت‌ها ي ما آماده نيستند. بنابراين ما به 2018 به عنوان نقطه شروع فقط مي‌توانيم نگاه کنيم که اساس هدف ما در اين سال جذب گردشگر است. و به دنبال اين جواب هستيم که ما چگونه مي‌توانيم پتانسيل‌ها و توانمندي‌هاي شهرمان را به دنيا مطرح کنيم. ازديدگاه فرهنگي اجتماعي بايد اين ديدگاه را در خودمان و شهروندانمان به وجود آوريم که گردشگران با خاطره خوش و به يادماندني از شهر ما بروند و مبلّغ تبريز و آذربايجان باشند،که اينها کليات تبريز 2018 هست. و البته حدودا دو ماه است که شوراي شهر تا جايي که در توان دارد همکاري کرده است. در حالي که عملا در هيچ کميته اي دخالت نداده اند مگر اينکه به شوراي شهر ابلاغ کرده اند که گفته‌هاي ما را تصويب کنيد. جالب است که بنده به عنوان رئيس کميسيون فرهنگي در هيچ کميته 2018 عضويت ندارم و به تبع آن هيچ کدام از شوراهاي شهر به طور رسمي در هيچ کميته اي حضور ندارند. شهرداري هم فقط در يک کميته عضويت دارد چون دولت مطرح کرد 760ميليارد تومان بودجه براي 2018 مي‌دهند اما لايحه اي که امسال بود 10ميليارد تومان پيشنهاد داده اند.که بدين معنا است که شهرداري بايد خرج کند و اين امر هم عملا ممکن نيست.
آيا تا به امروز نشستي با فعالين رسانه در مورد تبريز 2018 داشته ايد؟
ما جلسات مختلفي را تشکيل داده ايم اما حقيقت اين است که از سر احساس وظيفه که هم در سطح شورا و هم در کميسيون‌ها ي مختلف از کارشناسان و مديران دعوت کرده ايم. و چون ما خود را در اين زمينه موظف مي‌دانيم به عنوان نماينده مردم مسائل و مشکلات آنها را مطرح کرده و تا جايي که امکان دارد پيگيري مي‌کنيم. البته اگر بگوييم که با همه رسانه‌ها نشستي داشته ايم، نه خير. ولي از افرادي که از لحاظ فکري مي‌توانند به ما کمک کنند دعوت و نظر خواهي کرده ايم.
گفتگو: شادی رهبر صباغی
