به گزارش خبرنگار روزنامه عجب شیر - پرويز کليني عضو هيات نمايندگان اتاق بازرگاني تبريز و ايران است و به مدت 30 سال نائب رئيس اتاق بازرگاني صنايع، معادن و کشاورزي تبريز را در کارنامه خود دارد مهندس کليني 16 سال به عنوان صادر کننده نمونه بوده ، ايشان رئيس هيئت مديره کارخانه شهد امروز در اروميه،کارخانه نوش ايران و کارخانه فرآيند خوراک ايرانيان در عجب شير را مديريت ميکند، وي بزرگترين و مدرنترين گلخانه را در شهر عجب شير احداث مينمايد. درمورد کميسيون کشاورزي و مسائل و مشکلات مربوط به اين حوزه گفت و گوي اختصاصي با ايشان داشته ايم که متن زير ماحصل گفت و گوي ما با مهندس کليني است که مرور ميکنيد:
برنامه و اهداف کميسيون کشاورزي استان را بيان بفرمائيد؟
کشاورزي سابقه بيش از هزار سال دارد و جمعيت قابل توجهي در ايران به عنوان کشاورز، باغبان و...مشغول هستند بنابراين نقش مهمي درمحور توسعه کشور دارد بخصوص در کشورهايي مانند ايران که صنعت فعلا در آن نهادينه نشده است اهميت کشاورزي به چشم ميخورد. امرار معاش شهرهاي کوچک و روستاهاي ما از طريق کشاورزي و شغلهاي تابع است با توجه به شرايط ويژه اي که امروز در کشور ما وجود دارد بخصوص از نظر تامين آب و مسائل زيست محيطي، وظيفه اصلي کميسيون کشاورزي مطالعه و پيشنهاد شرايط جديد با امکانات و تکنولوژيهاي نوين است تا با حداقل آب محصولات پرباري داشته باشيم با توجه به اينکه کشاورزي دنيا فوق العاده متحول شده ولي ما هنوز با پيشنه 500 سال قبل کشاورزي ميکنيم. مهم ترين اصل براي کميسيون کشاورزي بررسي مشکلات مربوط به اين حوزه ميباشد چون کشاورزي يکي از عمده ترين عوامل تاثير گذار در ايجاد اشتغال است. تعداد زيادي از خانوارها از طريق کشاورزي امرار معاش ميکنند وقتي حجم قابل توجهي از مردم شاغل، کشاورز هستند با توجه به مشکلات موجود که کشاورزي ما سنتي، کم درآمد و هزينه بر است با ارائه پيشنهادهايي ميتوان برداشت از زمين را با حداقل هزينه و آب ممکن با بيشترين محصول را داشت.
چند واحد توليدي کشاورزي در استان فعاليت ميکند و عمده توليدات آنها را بيان بفرمائيد و به کدام کشورها صادر ميشود؟
به دليل کوهستاني بودن استان آذربايجان شرقي به طور کلي از گذشتههاي دور استان کشاورزي بوده، عليرغم اينکه در 80 سال قبل تبريز را به عنوان صنعت کشور قرار داده اند ولي بيشترين شاغلين کشاورزي در استان آذربايجان شرقي قرار دارد. اگر 50 سال قبل کشاورزي سنتي جوابگو بود امروزه پاسخ گو نميباشد چون در تمام دنيا کشاورزي مدرن مبتني بر انتخاب بهترين محصول، براي کم کردن هزينهها با سود آوري زياد ميباشد در مقابل اينها واحدهايي هم وجود دارد که اين واحدها صادرات پيشه و صادرات محور هستند و تلاش ميکنند تا محصول قابل توجهي عرضه و صادر کنند و همچنين محصول از نظر استاندارد جهاني قابل قبول باشد. ولي کشاورزي سنتي ما محصولات جاليزي و محصولات باغي هست که در مقابل اينها صنايع تبديلي وجود دارد که در مورد ميوه سيب و انگور وقتي به درد بازار روز ميخورند، اين ميوهها براي فروش به بازار برده ميشود بقيه به عنوان ميوه زير درختي به کارخانههاي کنستانتره منتقل ميشوند و تبديل به کنستاتنره ميشوند و اينها در بازارهاي بين المللي صادر ميشوند. شرکت هايي هم وجود دارند که در صادرات ميوه فعاليت دارند و اينها ميوههاي خوب منطقه را جمع آوري، بسته بندي و صادر ميکنند و تا حدودي هم موفق هستند ولي موفقيت نه در سطحي که به عنوان يکي از موفقيتهاي استان بتوان تکيه کرد.
سهم بخش کشاورزي از اعتبارات استان چقدر است و چند درصد از اعتبارات به صنايع تبديلي و تکميلي کشاورزي استان براي افزايش توليد ودر بسته بندي محصولات اختصاص يافته است؟
آمار دقيقي را نميتوانم عرض کنم ولي چيزي که هست ما در طول 20سال گذشته در امر کشاورزي هيچ وقت موفق نبوديم يعني سهمي هم که در اعتبارات کشاورزي وجود دارد، بيشتر در جهت بهبود نبوده است. تسهيلاتي که مطرح ميشود متاسفانه با شرايطي که امروز ازنظر بانکي داريم هيچ کشاورزي به هيچ عنوان با درصدهاي بالا نميتواند در آمدي داشته باشد چون کشاورزي در ايران پر سود نيست.کشاورزان ما سرمايه ندارند تا محصولات را بسته بندي کنند متاسفانه هميشه گرفتار هستند يعني اگر بررسي کنيم در 20سال گذشته زندگي کشاورزان چقدر ارتقا پيدا کرده ميبينيم نه تنها ارتقا پيدا نکرده بلکه با مشکلات زيادي زندگي ميکنند. اعتباراتي که در اختيار بخش هايي از کشاورزي قرار ميگيرد اين است که محصولات را تضميني بخرند چون اگر اين اتفاق نيوفتد هيچ کدام از زحماتهاي کشاورزان جواب نميدهد چون منبع درآمد ديگري ندارند. در جهت رفع اين مشکلات بعضي از مشکلات کشاورزي را تضميني خريد واعلام ميکند محصولات را با اين قيمت خريداري ميکنيم و کارسازي آن با جهاد کشاورزي است که قدم مثبتي هست و در تمام دنيا وجود دارد چون کشاورزي يک مساله خاصي هست براين اساس ما بايد به اين مسائل در امر اقتصاد کشاورزي توجه کنيم. در ايران هم کم و بيش اين امر را مورد توجه قرار دادند. خيلي ازمحصولاتي که ممکن است کشاورز در فروش مشکل داشته باشد از طريق تعاون روستايي اينها را ضمانتي خريد ميکنند و يکسري اعتبارات هم هست که از طريق بانک کشاورزي به کشاورزها داده ميشود متاسفانه اين اعتبارات اولا جوابگوي نياز کشاورزها نيست يعني در حدي نيست که کشاورز واقعا کشاورزي را مدرن کند همچنين سواد و تخصص لازم در کشاورز نيست که بتواند سيستم آبياري نوين را ايجاد کند.معمولا دولتها کمک تکنيکي و مالي ميکنند که اينکار در ايران وجود ندارد مطرح ميکنند ولي همه گير نميشود. بنابراين وام هايي که به کشاورزان داده ميشود کفاف نکرده و معمولا کشاورز در باز پرداخت وام گرفته خيلي مشکل دارد.
براي راه اندازي واحدهاي راکد و فعال سازي واحدهاي نيمه فعال و در کنار واحدهاي در حال احداث توضيح بفرمائيد چه کارهايي صورت گرفته است؟
در کشاورزي صنعت قند داريم که چقندر قند را کشاورز توليد ميکند و وضع بدي دارد يا صنايع تبديلي ميوه جات که اروميه، آذربايجان و...که در خيلي از نقاط کشور اين صنايع رشد کرده اند ولي به واسطه هم مشکل مواد اوليه که همان ميوه است و ميوه براي کشاورز خيلي گران تمام ميشود (کود، سم، آب و....گران است)در نتيجه قيمت ميوه در ايران از ميانگين دنيا بالاتر است .ولي با قيمتهاي خيلي پايين از کشاورز خريداري ميشود و در بازار با قيمت زيادي به فروش ميرسانند. اولا بازار بين المللي خوبي ندارد يعني از ما نميخرند. ولي از کشورهايي ديگر با قيمتهاي خيلي خوبي ميخرند.مسئله دوم قيمت تمام شده کالا هست تورمي که در کشور ما هرسال بالاي 20درصد بوده اينها در قيمت تمام شده کالا تاثير ميگذارد.يعني اگر ما ده سال قبل کالاها را به يک تومان ميفروختيم قيمت تمام شده اش براي ما سه تومان بود.چون قيمت جهاني تغيير نکرده ولي قيمت توليد ما خيلي فرق کرده کارخانجات ما از نفس افتاده اند و با مشکلات زيادي کار ميکنند.وام هايي که از بانکها دريافت ميکنند قدرت باز پرداخت آن را ندارند و در نتيجه از گردونه صادرات خارج شده اند والان اگر واقعا حسابرسي بشود ورشکسته هستند.چون خود کارخانه جوابگوي بدهي بانکي را نميدهد.
در مورد نقش اتاق بازرگاني در اقتصاد کشور را توضيح دهيد؟
اتاق بازرگاني در واقع مجمع پارلمان بخش خصوصي و اينجا تنها سازماني در کشور ما است که بخش خصوصي اداره ميکند وبخش خصوصي با مسائل خودش درگير است. در اتاق بازرگاني بخصوص در شرايط فعلي که اقتصاد ما واقعا مشکلات خاص خودش را دارد اتاق بازرگاني به عنوان ارائه دهنده مشکلات چون ممکن است که مسئولين متوجه مشکلي که درصحنه اقتصاد وجود دارد نباشند ولي اينجا مجمع توليد کنندگان و بازرگانان هست، و خيلي سريع مسائل را دريافت ميکنند و از طريق اتاق بازرگاني به گوش دولت و قانون گذاران ميرسانند تذکرهايي که قبلا اتاق بازرگاني داده يک مقدار بي دقتي در آن شده و اگر در زمان آن، بررسي ميشد مشکلات الان وجود نداشت.يکي از وظايف اتاق بازرگاني ارائه به روز مشکلات صنعت و بازرگاني کشور به دولتمردان و قاون گذاران است مساله دوم همراهي با دولتمندان و قانون گذاران در ارائه قانون خوب است که بتواند مشکلات پيش پاي توليد صنعت و بازرگاني را حل بکند همينطورکه ميدانيد واردات و صادرات کشور توسط کارت بازرگاني انجام ميگيرد که اتاق بازرگاني در اختيار بازرگانان قرار ميدهد بنابراين نقش بخصوصي دارد چون تمام امور اقتصادي کشور توسط اين پارلمان بخش خصوصي انجام ميشود. در آخر گفتگو آرزوي گشايش در مشکلات اقتصادي کشور را دارم.
گفتگو: شادی رهبر صباغی