سیروس مصطفی از بازیگران و فعالین بنام حوزه تئاتر است، او فعالیت هنری خود را از سال 74 آغاز نموده و پس از دریافت مدرک کارشناسی هنرهای نمایش با گرایش بازیگری، با توجه به سابقه و علاقمندی قبلی، دوره کارشناسی ارشد کارگردانی تئاتر را به اتمام رساند. حضور در بیش از 60 نمایش به عنوان استاد راهنما، کارگردان، بازیگر، طراح صحنه و نور، همچنین حضور در بیش از 20 تله فیلم، سریال و فیلم کوتاه از جمله فعالیت های حرفه ای سیروس مصطفی در سالهای اخیر می‌باشد. وی موفق به اخذ جوایز متعددی از جشنواره های ملی و بین المللی فیلم و تئاتر شده است . در جوی صمیمانه، با ایشان به گفتگو نشستیم تا از مشکلات این حوزه بشنویم و نظرات ایشان را در زمینه تئاتر استان جویا شویم که ماحصل این گفتگو در ادامه از نظر خوانندگان گرامی می‌گذرد:
تئاتر به عنوان یکی از با سابقه ترین هنرها به شما می‌رود با این همه شاهد این امر هستیم که نمایش‌های اجرا شده در استان، به لحاظ کیفی در سطح مناسبی قرار ندارند، علت این امر را چه می‌دانید؟
در این زمینه کاملا با شما مخالف هستم و می‌توان گفت تئاتر و نمایش‌های خوب از استقبال خوبی برخوردارند و برخی از نمایش‌های اجرا شده، حتی به مدت بیش از یک ماه اجرا داشته اند و در تبریز نیز در سالهای اخیر شاهد رشد بالایی در استقبال مخاطبین هستیم و از این رو می‌توان اظهار داشت تئاتر در استان ما نیز از سطح کیفی مناسبی برخوردار است. در واقع باید گفت نمایش خوب و فاخر همواره می‌تواند مخاطب را به خود جذب کند.
بنابر این می‌توان گفت تئاتر تبریز پتانسیل مناسبی برای جذب مخاطب دارد و بر اساس تجربه شخصی ،اگر نمایش خوبی بر روی صحنه برود قطعا مخاطبین از نمایش‌ها استقبال خواهند کرد.
آیا به لحاظ کمی و کیفی تئاتر ایران قابل رقابت با کشورهای صاحب نام در این حوزه است؟
اساسا این قیاس را باید قیاسی مع الفارق دانست، چرا که در بعد سخت افزاری عملا ما در حد رقابت با کشورهای صاحب نام این هنر نیستیم. در بعد نرم افزاری نیز ما باید در نظر داشته باشیم در کنار ضعف های تکنیکی، یکی از مهمترین ضعف‌های هنر تئاتر ما، بحث زبان است که این امر منجر به عدم اشاعه تئاتر ایران در سطح جهانی شده است.
ادبیات مکتوب و شفاهی ما بسیار غنی است چرا که عناصر فرهنگی مختص ایران، می‌تواند جذابیت ویژه‌ای برای مخاطبین خارجی داشته باشد، چرا که این پتانسیل در صورت ترجمه و تبدیل آن به ادبیات نمایشی به نوعی مباحثی نو در هنر را برای مخاطبین به ارمغان می‌آورد و البته مشکلی که در این حوزه به نظرم وجود دارد متاسفانه کم کاری فعالین در این عرصه است.
بر اساس گفته‌های شما می‌توان گفت مشکلی در این حوزه و در قیاس با نرم جهانی وجود ندارد!؟
باید در نظر داشت بعد سخت افزاری به عنوان یکی از ارکان نمایش، دچار کاستی‌های شدیدی است، به نحوی که امکانات شهر تبریز حتی قابل قیاس با تهران نیست حال چه رسد به این که با کشورهای صاحب نام در این عرصه قصد قیاس داشته باشیم.
از سوی دیگر در کشورهایی که تئاتر جایگاه مطلوبی دارد، اغلب هنرمندان در استخدام متولیان فرهنگ مانند:تئاتر دولتی،تئاتر ملی،شهرداری‌ها و... هستند و به صورت کاملا حرفه ای در قبال دریافت حقوق، هنر خود را ارائه می‌دهند و بر همین اساس نیز دغدغه معیشتی ندارند این موضوع یکی از مهمترین دلایل تولید آثار با کیفیت است.در حالی که یکی از مهمترین دغدغه‌های هنرمندان ایران بحث معیشت است و نمی توانند تمام انرژی خود را صرف هنر تئاتر نمایند.همچنین وجود زیرساخت های مطلوب فرهنگی همچون وجود سالن های استاندارد و متعدد تئاتری و همچنین وجود کمپانی های خصوصی تئاتر، تاثیر مستقیم بر عرضه محصولات نمایشی دارد.
با این وجود فارغ از مباحث سخت افزاری ،می‌توان گفت هنرمندان هنرهای نمایشی به لحاظ علمی و هنری در ایران در سطح مناسبی برای رقابت با کشورهای صاحب نام در این حوزه هستند.
در تبریز طی چند سال گذشته، شاهد رشد مناسبی در حوزه تولید تئاتر و استقبال تماشاگران از این آثار بوده‌ایم و امروز به جایی رسیده‌ایم که تهیه کننده خصوصی حاضر به سرمایه گذاری در این زمینه هستند.
بعضا شاهد این امر هستیم که نمایش‌های خوبی به روی صحنه می‌روند ولی مخاطب استقبال چندانی از این نمایش‌ها نمی‌کنند، به نظر شما علت چیست؟
مهمترین مشکل در این حوزه مخاطب شناسی است، بخش عمده این مشکل نیز ناشی از عدم شناخت مناسب از مخاطبین استان است. برای آن که یک نمایش موفق باشد، می‌بایست بر اساس ذائقه مخاطب بر روی صحنه برود، به شکلی که عمده مخاطبین بتوانند با آن ارتباط برقرار کرده و در عین حال تلاش نماید تا سطح زیبایی شناسی و درک هنری مخاطب را ارتقا دهد.
از طرفی باید در نظر داشت مردم ایران، به نوعی مردمی شفاهی هستند و بر این اساس شاهد هستیم بخش عمده بار انتقال ادبیات داستانی را داستانهای شفاهی و فولکلور بر عهده می‌گیرند،و ما اهمیشه از ضعف بصری و تصویرسازی رنج برده ایم؛ در حالی که در اغلب نمایش‌های موفق،همواره سعی شده است تا کلام به تصویر بدل گردد تا مخاطب مسحور قدرت جادویی تصویر قرار گیرد.ضعف در این امر نیز ناشی از عدم تسلط بر زوایای کارگردانی است.
برای بهبود وضعیت تئاتر استان چه کارههایی باید انجام شود؟
قبل از هرچیز ما نیاز داریم در تبریز تئاتر دائر داشته باشیم و از سوی دیگر نیاز به حمایت از هنرمندان تئاتر استان به شدت احساس می‌شود. اطلاع رسانی از سوی رسانه‌ها نیز یکی از نیازهای اساسی این عرصه به شمار می‌رود.
یکی از مهمترین نیازهای تئاتر استان، امکانات سخت افزاری استاندارد است که متاسفانه امروز چنین امکاناتی در شهر تبریز وجود ندارد. و چشم امید به آینده دوخته ایم.
