به گزارش عجب شیر پرس به نقل از مهر، درخشش نام اصفهان بدون حمایت و همت مسئولان رفته رفته بیفروغ شده و شعله انگیزه بازیگران اصلی خود را برای ادامه مسیر کاهش داده است. این روزها مهد فرهنگ و هنر در عرصه نمایش و تئاتر و در حمایت از هنرمندان کمیتاش لنگ است و گویی از آن غافل شده است. تئاتر اصفهان با اینکه پتانسیل بالایی برای عرضه و جولان در هنر را دارد اما دلسوزی برای آن از سوی ردههای مدیریتی وجود ندارد. هنرمندان از عدم توجه به تئاتر و تأثیر آن در زندگی مردم گلایه دارند چراکه معتقدند به وسیله هنر میتوان بسیاری از مشکلات کشور مانند اقتصاد را با نهادینه کردن برخی مسائل حل کرد.
علیرضا شمس، کارگردان تئاتر در ژانرهای مختلفی است که سال گذشته نمایش خیابانی او به نام «حباب زیرآب» در جشنواره مقاومت فجر کاندیدای بهترین بازیگری، طراحی، حرکت و طرح و ایده و کارگردانی شد؛ این نمایش در جشنواره تئاتر مریوان و شرهانی دهلران نیز حضور پیدا کرد و به عنوان نمایش برگزیده دفاع مقدس انتخاب شد.
او معتقد است طی این دو سال تئاتر اصفهان فلج شده و متولیان فرهنگ آن حمایت معنوی و مادی را از آنها دریغ کردهاند و از حال ناخوش این روزهای تئاتر اصفهان و هنرمندان میگوید که در ادامه مشروح آن را میخوانید:
متولیان فرهنگی ادعا میکنند که حمایتهایی از جنس سختافزاری و در اختیار گذاشتن سالن را داشتهاند، آیا این امر کفایت میکند؟
مسلماً خیر، زیرا ستاد کرونا اصفهان حتی در زمان شرایط زرد هم اجازه نمیداد که تئاتری اجرا شود و حتی در بخش خیابانی و صحنهای هم اجرایی نداشتیم. بارها درخواست کردیم، زمانی که وضعیت شهر اصفهان زرد بوده و حتی گروههای نمایشی تهران و سایر شهرستانها اجرا داشتند، بلیط فروشی داشته باشیم، اما متأسفانه اصلاً توجهی نکردند تا حتی نامه نگاری کنند و این مشکلات را حل کنند.
آیا بعد از اکران نمایشها در جشنوارهها تقدیر و حمایتی صورت گرفت است؟
اگر این جشنوارهها نبود عملاً هنرمندان تئاتر بیکار بودند و انگیزه خود را برای ادامه مسیر از دست میدادند. در این جشنوارهها افتخارات بسیاری نصیب اصفهانیها شد اما متأسفانه مسئولان و متولیان فرهنگ و هنر استان اصفهان به چنین افتخاراتی اهمیت نمیدهند و حمایت هم نمیکند. در جشنواره فجر چهار کار خوش درخشیدند و هیچ حمایتی نشد که بتوانند در شهر خودشان اجرا بروند و این کارهای فاخر دیده شود.
در شهر فرهنگ و هنری که سمبل ایثار و شهادت است، چه میزان به تئاتر ارزشی بها داده میشود؟
اکثر نمایشهایی که در جشنواره رتبه کسب کرده ارزشی و در مورد شهدا و سردار سلیمانی بود. برای نمونه تئاتر «حباب در آب» در رابطه با شهدای غواص بود، اما هیچ سازمان مربوطهای از جمله بنیاد شهید حمایت نداشتند و نمایشها عملاً هیچ اجرایی در اصفهان نداشتند. متأسفانه این سازمانها تنها در زمانهای مناسبتی با بیانیه دادن به دنبال ادای دین هستند در صورتی که نمایش و تئاتر میتواند برای مخاطب ارزشها را یادآوری و در ذهن نهادینه کند.
جایگاه تئاتر ارزشی در آثار شما در اولویت قرار دارد و آیا شما صرفاً کارگردان تئاترهای ارزشی هستید؟
تئاترهای ارزشی را اغلب برای جشنواره کار میکنم و دو سال پیش هم نمایشی در مورد جنگ در خرمشهر و پالایشگاه نفت آبادان در جشنواره مهر کاشان داشتم. غالباً نمیتوانم بگویم که کارگردان ارزشی هستم اما بستگی به مناسبتها، اگر متن و نمایش خوبی باشد کار میکنم.
استقبال مردم را بیشتر سمت چه نوع تئاتری میبینید؟
مردم خاص پسند هستند و اغلب موضوعات اجتماعی را استقبال میکنند. ذائقه مردم را باید پیدا کرد. در راستای کارهای ارزشی حتی میتوان ذائقه مردم را تغییر و به سمت این نوع کارها هدایت کرد. نمایش حباب زیر آب در ابتدا کمدی آغاز میشود و در آخر به شهید شدن و شهدای غواص میپردازد.
ارزیابی شما از میزان استقبال مردم از تئاترهای کمدی و لوده بازی چیست؟
من با کمدی موافقم اما با لوده بازی نه. با هر قیمتی که بخواهیم مردم را بخندانیم، ضعف ما را نشان میدهد و ناهنجاری ایجاد میکند زیرا اصل کمدی با شاکله اصلی طنز است، در صورتی که با لوده بازی همه میتوانند در اینستاگرام و فضای مجازی مردم را سرگرم کنند که متأسفانه همین اینفلوئنسرها برچسب هنر بر روی آنها خورده میشود.
شما معتقدین که تئاتر خیابانی اصفهان باید در قله تئاتر کشور باشد، وضعیت آن را چگونه میبینید؟
تئاتر خیابانی فراتر از تئاترهای دیگر است و در تئاتر خیابانی شما چشم در چشم مردم و رو در رو با مردم مواجه و مشکلات را به صورت اعتراضی بیان میکنید. همین که بتوانیم در یک فضای کوچک و باز که همه مردم از آن استفاده کنند حرفمان را از طریق نمایش بزنیم بسیار امیدوار کننده است. تئاتر خیابانی اصفهان باید در قله تئاتر ایران باشد و در حق آن اجحاف شده است و مسئولان در حق بچههای اصفهان ظلم میکنند. زیرا در هر جشنوارهای تعدادی آثار اصفهانی برای اجرای تئاتر وجود دارد اما متأسفانه به حق خودشان نمیرسند و مسئولان توجهی ندارند. کارهایی که ارائه میشود در حد جشنواره است و بعد تعطیل میشود، در صورتی که هر زمانی که در سطح شهر اجرا داشتیم با استقبال خوب مردم روبرو بودیم و حتی ارتباط زنده و فیزیکی با تماشاگر داشتیم.
تئاتر خیابانی اصفهان باید در قله تئاتر ایران باشد و در حق آن اجحاف شده است زیرا در هر جشنوارهای تعدادی آثار اصفهانی برای اجرای تئاتر وجود دارد اما متأسفانه مسئولان توجهی ندارند
خلأ و مشکل در عرصه نمایش و تئاتر کجاست؟
مشکلات و خلأ در مدیریت است. مدیریت میتواند بر سایر مشکلات غلبه کند و متأسفانه مسئولان، تئاتر خیابانی اصفهان را در همین حد میبینند که در مناسبتها سفارش نمایش بدهند و دیگر در طول سال هنرمندان را فراموش میکنند.
ما در اصفهان به یک مکان ثابت و یک تئاتر شهر برای تئاتر خیابانی احتیاج داریم تا مردم از مکان مشخص آن مطلع باشند. حتی در این شرایط اپیدمی کرونا در حالت زرد، تئاتر خیابانی اجرا نشد
.
آیا کمبودی در نمایشنامه خوب و قوی وجود دارد؟
بله در نمایشنامه خوب خلأ وجود دارد و اگر هم وجود داشته باشد، شورای نظارت رد میکند و ممیزی بر روی آنها اعمال میشود که این امر در واقع مرگ نویسنده است. نویسندههای خوبی هم در اصفهان هستند که بهایی به آنها داده نمیشود.
چرا بها داده نمیشود؟
مشکل همان مسئله مالی و عدم حمایت است. منِ کارگردان اگر بخواهم متنی از یک نویسنده کار کنم باید به لحاظ مالی به توافق برسم و اگر برایم صرف نکند، یک متنی را انتخاب میکنم که ارزانتر باشد و یا رایگان شود. اما اگر حمایت مالی بشوم به تبع آن بهترین متن را انتخاب و هزینه میکنم. این عدم حمایت مالی هنرمندان را به سمت کارهای با هزینه بالا سوق نمیدهد.
درک هنر نیاز به یک فرد هنری دارد، راه حل جلب توجه مسئولان به مشکلات هنر را در چه میدانید؟
مسئولان ما باید هنری باشند و هنر را درک کند تا بتواند به هنرمندان کمک کنند. در حال حاضر به جز تالار هنر و حوزه هنری هیچ جای دیگری برای تئاتر وجود ندارد و اگر جشنوارهها نبود همه هنرمندان در خانهها بیکار بودند. با اینکه تئاتر اصفهان پتانسیل بالایی دارد اما دلسوزی برای آن از سوی ردههای مدیریتی وجود ندارد. اگر تا کنون در این حرفه باقی ماندیم به دلیل عشق و علاقه است.
آموزشگاههای بازیگری را در اصفهان چطور ارزیابی میکنید؟
شاید یک یا دو نمونه باشد که واقعاً با کیفیت باشند و برای هنرجوها کار مفید انجام دهند. سایر آنها نقش یک کلاهبردار را دارند و با ترفندهای مختلف و قول بازی در فلان نقش و اجرا از آنها سو استفاده میکنند.
برای ترغیب خانوادهها به سمت تئاتر و هنر چه پیشنهادی دارید؟
پیشنهاد من به اقوام و دوستان خودم این است که برای سبد خانواده خود حتماً بسته فرهنگی قرار دهند و این بسته میتواند شامل کتاب، سینما، تئاتر و … باشد و از این طریق بسیاری از مشکلات دیگر خانواده کمتر میشود. حتی به سازمانها و شهرداری پیشنهاد شده که بستههای فرهنگی هدیه بدهند، به ویژه در مناطق محروم که باعث میشود فرهنگ یک منطقه هم رشد کند. البته کو گوش شنوا...
اگر برای کودکانمان از زمان کودکی تا حتی جوانی بسته فرهنگی در نظر بگیریم در بستر روانی و ذهنی صحیحی قرار میگیرند.