افزایش قیمت 22 درصدی لبنیات( پنیر تبریز کیلویی 50 هزار تومان) اولین باری نیست که به گوش میرسد. در میان اخبار داغی که هر روز در تارنمای رسانهها وجود دارد، از ابتدای سال جاری تاکنون، تقریبا ماهی نبوده است که به موضوع گرانی این محصولات اشارهای نشده باشد.
در حالی که بسیاری از خانوارها در دو دوتا چهارتای دخل و خرجشان ماندهاند. حالا با بالا و بالاتر رفتن قیمت لبنیات دیگر غذای فقیرانه نان و پنیر هم چندان در دسترس نیست و طبقات فقیر جامعه باید قید شیر و پنیر و ماستشان را هم بزنند. این مسئله موجب شده تا سرانه مصرف شیر در کشورمان باز هم نسبت به متوسط جهانی سقوط کند. در کنار اینها اگر گوشهایتان را تیز کنید، متوجه خواهید شد صدای بیماری خاموش (پوکی استخوان) هم درآمده است!
بهنظر میرسد با چنین وضعیتی، لبنیات دیگر تنها یک ماده غذایی حاوی پروتئین و کلسیم در سبد خانوار نیست، بلکه از آن میتوان به عنوان شاخصی برای اندازهگیری تورم نیز یاد کرد. این را میتوان از روند رو به رشد قیمت محصولات تهیه شده از شیر دید که از ابتدای سال تاکنون تورمی قابلتوجه را نسبت به دیگر کالاهای اساسی در کارنامه خود ثبت کردهاند.
شیر به عنوان یک ماده مغذی کامل عنصری کلیدی در بهبود تغذیه و امنیت غذایی است که می تواند باعث کاهش فقر و سوء تغذیه در بین جوامع شود به طوری که در برخی کشورها پیشرفتگی جوامع را از میزان مصرف شیر میسنجند.
تردیدی نیست انسان برای انجام کار نیاز به انرژی و تغذیه مناسب دارد و بخش مهمی از موادغذایی که روزانه مورد مصرف قرار می گیرد از منبعی همچون شیر و مواد لبنی تامین شود.
شیر ماده غذایی کاملی است که همه مواد مغذی را در خود جای داده و در هرم غذایی از جایگاه ارزشمندی برخوردار است.
در بسیاری از کشورهای توسعه یافته با توجه به اینکه دولتها به هزینه هایی که از سوء تغذیه ایجاد می شود پی برده اند به شیر یارانه تخصیص می دهند زیرا سلامت جامعه برای آنها اهمیت دارد و هزینه های آخر برای مداوای بیماران خود را در ابتدا از طریق شیرهای یارانه ای تامین می کنند تا در آینده با مشکل مواجه نشوند.
جامعه ایران که در سال های آتی با مسائل سالخوردگی مواجه خواهد شد بنابراین تغذیه سالم اهمیت خود را بیش از پیش نشان می دهد زیرا همانگونه که کودک به شیر برای رشد نیازمند است دیگر گروههای سنی و به ویژه سالخوردگان برای استحکام استخوان بندی به آن نیاز دارند و در صورتی که از این مهم غفلت شود همه جامعه باید هزینه این سهل انگاری را بدهند.
یکی از شهروندان درباره گرانی مواد لبنی به خبرنگار فارس در تبریز گفت: یادش بخیر، قدیمترها طعم واقعی شیر و ماست را احساس میکردیم و از خوردن آن لذت میبردیم، اما اکنون وقتی به شیرهای بستهای معمولی که در بازار ارزانتر از بقیه شیرها هستند، نگاه میکنیم با مایعی مواجه میشویم که فقط رنگ شیر دارد و انگار با کلسیم قهر است.
وی ادامه داد: علاوه بر مزه و کیفیت، مشکل دیگر گرانی شیرهای موجود در بازار است. خانوارهایی با درآمد ثابت تاب این گرانیها را ندارند و مجبور میشوند آن را از سبد غذایی خود حذف کنند، چون به آن به چشم کالایی نگاه میکنند که در اولویتهای آخر خانواده قرار میگیرد. واقعا پنیر کیلویی 50 هزار تومان مردم دیگر توان خوردن نان و پنیر را هم ندارند.
یک خانم خانهدار نیز در این رابطه میگوید: شیر و دیگر انواع لبنیات در یک سال گذشته برای چندمین بار با افزایش قیمت مواجه شده اند. درحالی که گفته میشود این محصولات، سلامتی مردم را تضمین میکنند. مردم توان خرید لبنیات با بهایی بیش از قیمتهای فعلی را ندارند چون بهای همه کالاها از جمله شیر در 2 سال گذشته با شیبی تند و در چند مرحله بالا رفت.
مقصودی اضافه کرد: در یک سال گذشته قیمت کالاهای اساسی به شدت بالا رفت و دیگر واقعا توان گرانی را نداریم مگر درآمد ما چقدر است؟
نادر حسنزاده میگوید: در یک سال گذشته آنقدر قیمت کالاهای اساسی بهویژه لبنیات متغیر بوده و تغییر کرده است که هرلحظه در اخبار منتظر هستیم خبرهایی جدید مبنی بر گران شدن آن بشنویم.
وی اضافه کرد: این درحالی است که لبنیات باید جزو کالاهای اساسی در سبد خانوار ما باشد، اما این گرانیها سبب شده است از خرید آن شانه خالی کنیم و بهعنوان مثال به جای اینکه روزانه 3 لیوان شیر در اختیار فرزندمان قرار دهیم، این میزان به سه لیوان در هفته برسد که خود میتواند اثرهای بسیار بدی بر سلامت کودکان ما داشته باشد.
خانم مسعودی با انتقاد از بیتوجهی مسئولان به سلامت جامعه ادامه داد: در این مدت مسئولان بارها برای کنترل و تنظیم بازار وعده دادهاند اما این وعدهها هیچگاه محقق نشد.
کاهش مصرف شیر و لبنیات، نه تنها سلامت استخوان ها را در افراد تهدید می کند و شماری از بیماری های استخوانی و اسکلتی را به جان مردم می اندازد، بلکه نسلی از جوانان با قد های کوتاه را تحویل جامعه می دهد که اگر از حالا جلوی این روند را نگیریم، این جریان ناکوک که از سال ها پیش آغاز شده، تا چند سال آینده، کشور را با معضل کوتاه قدی روبه رو خواهد کرد. اهمیت تغذیه در رشد استخوان ها تا حدی است که به گفته محققان، ژاپن توانسته تنها با اصلاح شیوه تغذیه مردم کشورش، میانگین قدی آنها را که جزو کوتاه قدترین مردم جهان بودند، 60 میلی متر افزایش دهد؛ چیزی که از آن غفلت کرده ایم و می تواند روزی گریبانگیر ما شود.
به طور طبیعی، وقتی میزان کافی از گروه لبنیات را مصرف نکنیم، بدن دچار فقر موادی چون پروتئین های لازم و کلسیم می شود. عمده ترین منبع غنی از کلسیم، شیر و لبنیات است و مصرف ناکافی آن در طول روز علاوه بر این که استحکام استخوان ها را کاهش و شانس ابتلا به پوکی استخوان، راشیتیسم و بیماری های متابولیکی استخوان را افزایش می دهد، در کودکان و نوجوانان هم رشد استخوانی را تحت تاثیر قرار داده و کاهش رشد را به دنبال دارد که نتیجه آن، درجاتی از کوتاه قدی است که ممکن است در کودکان و نوجوانان ایجاد شود. همچنین زمانی که افراد شیر را به طور منظم و صحیح مصرف می کنند، انرژی کافی و لازم بدن را از طریق آن می گیرند. مصرف نکردن شیر می تواند درجاتی از سوءتغذیه و محرومیت از خواص این ماده غذایی را برای افراد به همراه داشته باشد.
مردم از گرانیها گلایهمند هستند و انتظارشان این است که مسئولان کمتر به حواشی بپردازند و پیگیر حل مشکلات اساسی آنان همچون مشکل نبود ثبات بازار تولید و مصرف باشند.
مروری بر مواضع و اظهارات دولتمردان نشان میدهد آنان به جای پاسخگویی به مطالبات مردم و گزارشدهی درباره میزان عمل به وعدهها، حاشیهسازی و اظهارات جنجالبرانگیز را در دستور کار خود قرار دادهاند.
با این وصف باید از رئیسجمهور محترم و دولتمردان و مدیران پرسید «هر وقت حاشیهسازیها تمام شد ، بفرمایید برای مردم چه کاری کردهاید؟»