لذا سازمان ثبت احوال کشور، به دليل در اختيار داشتن اسناد هويت و تابعيت فردي و آمارهاي حياتي، يکي از ارکان مهم حکومت تلقي ميشود. ارائه ي خدمات عمومي به يکايک مردم و اطلاعات ويژه جمعيتي به ارکان حکومت، از ويژگيهاي اختصاصي و انحصاري اين سازمان است. اين سازمان امروز با بيش از صد سال سابقه، با به کارگيري فناوريهاي روز و همراه با تحولات روز يک سازمان پيشرو است و با اينکه از نظر سن يک سازمان قديمي است اما از نظر کارکرد يک سازمان کاملا به روز و الکترونيکي است . آقاي ايماني مدير کل ثبت احوال استان آذربايجان شرقي در  سال 1378 در رشته علوم اجتماعي و برنامه ريزي موفق به اخذ مدرک کارشناسي و سپس در سال 1397 موفق به اخذ مدرک فوق ليسانس در رشته برنامه ريزي شهري شدند وي خدمت خود را ازسال 1384 از شهرستان کليبر آغاز وپس از يک سال خدمت در آن شهرستان ، به عنوان رييس اداره ثبت احوال شهرستان هوراند به مدت سه سال مشغول خدمت شدند و سوابقي چون خدمت در شهرستان هشترود ، سپس در شهرستان اسکو و بعد در شهرستان مرند و سپس مديرکل ثبت احوال استان آذربايجان شرقي درکارنامه درخشان اين مدير جوان مشاهده مي شود، ايشان فردي متواضع و مديري توانمند ، خوش برخورد ، با انرژي و انگيزه وصف ناپذير براي خدمت هر چه بهتر و مصمم بودن دراين امر در چشمان پر از اميد او ديده مي شود که اگر ساعتي با ايشان به پاي مصاحبت بنشيني به مناعت طبع و توانمندي و اطلاعات سرشار اين مدير جوان که از ابتدا در مراحل مختلف سازمان ثبت احوال قبول مسئوليت کرده مي توان پي برد ، او دغدغه ارائه خدمت هرچه بهتر به هموطنان و ايجاد محيط آرام و جذاب براي همکاران در محيط کاري و بهينه سازي محيط کاري و ارائه خدمات روحي و رفاهي به همکاران خود را دارد و در ادامه مي گويد چون از ابتدا در سازمان بودم لذا به همت و تلاش و صداقت همکاران در انجام امورات حتي  درخارج از وقت اداري نيزاطمينان دارم، حضور ايشان در دفتر روزنامه را به فال نيک گرفته و در يک روز سرد  زمستاني با يک فنجان چاي داغ قند پهلو ، پاي صحبتهاي پر از اميد وي نشستيم که مصاحبه حاضر ماحصل اين فرصت مغتنم مي باشد و در طبق اخلاص ، تقديم چشمان مهربان و تيز بين شما مخاطبين محترم روزنامه مي گردد.

سازمان ثبت احوال کشور در سوم دي ماه سال1297 با صدوراولين سند سجلي براي دختري بنام فاطمه ايراني در تهران شروع بکار نموده است .(به همين جهت از سوي شوراي فرهنگ عمومي کشور روز سوم دي ماه به عنوان روز ملي ثبت احوال نامگذاري گرديده است)

سپس ثبت احوال استان آذربايجان شرقي درسال 1305در شهرستان تبريز فعاليت خودرا آغاز نموده واز سال 1306در شهرستان هاي اهر و سراب و از سال 1307در شهرستان هاي مراغه ،مرند ،ميانه و هشترود ارائه خدمات سجلي به مردم شروع شده است.درحال حاضرمهم ترين ماموريت و وظايف اين سازمان:

 1-ثبت وقايع حياتي(ولادت ،فوت ،ازدواج و طلاق ) ،نشاني وتغييرات آن. 2-صدور اسناد هويتي شامل شناسنامه وکارت هوشمند ملي واتقان آن. 3-احراز وتصديق هويت ايرانيان در فضاي حقيقي و مجازي از طريق سامانه هاي سهيم وهدا. 4-توليد ، تحليل وانتشارآمارهاي جمعيتي مي باشد. 

چشم اندازي که براي سازمان ثبت احوال کشور در افق سال 1404 ترسيم شده است، سازمان ثبت احوال کشور، سازماني خواهد بود: هوشمند ، تعالي محور ، ارزش آفرين و ارائه دهنده خدمات جامع و فراگير هويتي مبتني بر مرجعيت داده هاي هويتي ، نشاني و آمارهاي انساني. 

طبق قانون در امر ثبت وقايع حياتي چون ولادت بايستي حداکثر تا 15روز از ولادت نوزاد ثبت گردد و هر فردي که فوت نمود حداکثر تا 10 روز بايستي ثبت فوت نامبرده اتفاق بيافتد، به حمدالله و همت همکاران سخت کوش در مجموعه اداره کل استان آذربايجان شرقي ضمن رعايت دقيق اين قانون بيشترين ثبت وقايع نيز در اين استان رخ داده است . 

اما در خصوص صدور شناسنامه جديد در استان با توجه به اينکه تعداد جمعيت در استان چهار ميليون و صد و بيست و چهار هزار نفر است و تعداد جمعيت بالاي15سال سه ميليون و دويست هزار نفر است، به تعداد دو ميليون نفرشناسنامه جديد مکانيزه صادر شده است که بالطبع از لحاظ امنيت و صحت اطلاعات نسبت به شناسنامه هاي دستي قديمي متقن تر هستند و امکان جعل اين شناسنامه ها در حد بسيار پايين و نزديک به صفر است. در راستاي ارائه خدمات بهينه سريع به مردم عزيز و جلوگيري از پراکندگي و بالابردن بهره وري در امر صدور شناسنامه، امورات در پيشخوان هاي دولتي که تقريبا در همه شهرهاي استان داير است ، انجام گرفته و درخواست تعويض شناسنامه از متقاضي اخذ و به مرکز تجميع چاپ شناسنامه بزرگسال ارسال ميگردد. در استان آذربايجان شرقي اقدام به تجميع چاپ و صدور شناسنامه در استان نموده ايم که کليه درخواست ها به اين مرکز ارسال و پس از چاپ، از طريق پست، به آدرس محل سکونت فرد ارسال و تحويل مي گردد . در اين راستا رفت و آمدها و احتمال خطرات ناشي از تصادفات جاده اي و غيره در طول فصول سال، اتفاق نمي افتد. اين درحالي است که سير مراحل درخواست تا صدور ، چاپ و تحويل به متقاضي از طريق اداره کل ثبت احوال رصد و کنترل مي گردد . و حتي به طور ميداني بنده نيز شخصا به جد پيگير اين امر و سلامت اقدام هستم تا حداکثر در بازه زماني يک هفته به شناسنامه به دست صاحب شناسنامه برسد. شايان ذکر است که استان آذربايجان شرقي به عنوان مرکز تجميع، چاپ و ارسال شناسنامه هاي استان هاي هم جوار آذربايجان غربي و اردبيل نيز مي باشد .  شناسنامه هاي صادر شده در مرکز تجميع چاپ استان در تبريز پس از چاپ، از طريق پست به آدرس محل سکونت اظهار شده متقاضي ، در راستاي اجراي ابلاغيه هيئت محترم وزيران و به منظور ثبت دقيق محل سکونت ، جهت تحويل به متقاضي ارسال ميگردد . مراجعه به درب منزل متقاضي توسط اداره پست تا دو مرحله انجام ميگيرد . اين امر هر روز از مقصد پست استان آذربايجان شرقي به تفکيک استانها بارگذاري و روانه استان مربوطه و آدرس فرد مي گردد

کارت هوشمند ملي ويا کارت ملي يکي از مدارک هويتي است که به همه ايرانيان بالاي 15سال اختصاص داده مي شود وبه عنوان يکي از مقدمات و زير ساخت هاي دولت الکترونيک شناخته مي شود که امکان ورود امن و قابل اطمينان در فضاي ديجيتال را فراهم مي سازد و مبتني بر سه قابليت اصلي شناسايي،تصديق هويت و امضاي ديجيتال مي باشد در خصوص صدور کارت ملي هوشمند نيزدر سال هاي 95 و 96 اين کارتها ظرف حداکثر يک هفته صادر و تحويل متقاضي مي گردد ولي بعدا» به دليل برخي عوامل و تحريم هاي ظالمانه کمي به تاخير افتاد که به حمد الله و با تلاش مسئولين و مشارکت شرکت هاي دانش بنيان اين مانع نيز مرتفع شده است و کارت هوشمند جديد بنام کارت نويد در حال توليد انبوه مي باشد و تمام زيرساختهاي سيستمي هم بر اين اساس به روزرساني شده است و از تعداد سه ميليون و ششصد نفر متقاضي تعداد سه ميليون و سيصد هزار نفر منجر به صدور کارت ملي هوشمند شده اند وان شاءالله در آينده نزديک کارت هوشمند ملي افراد باقيمانده صادر وتحويل خواهد شد. جا دارد عرض کنم که در آينده نزديک،  بسياري از کارها نيز از طريق همين کارت هوشمند ملي ميسر خواهد بود بطوريکه اخيرا» بانک ملت در دستگاه هاي خودپرداز امکان استفاده از کارت هوشمند ملي را به جاي کارت بانکي فراهم نموده است . 

 

شناسنامه يا ورقه هويت نخستين ومهم ترين سند هويتي ايرانيان در ابتداي صده بيستم محسوب مي شود که داراي کارکرد هاي مهمي شامل احراز واثبات هويت ،اثبات نسب واثبات تابعيت مي باشد .که از بدو تاسيس درشکل هاي متعدد صادر گرديده است. در استان آذربايجان شرقي از اول سال1403 تا آبان 1403تعداد دويست وشصت هزارجلد شناسنامه مکانيزه بالاي 15سال به علت الصاق عکس يا مستعمل بودن وغيره ...تعويض و صادر شده است وتقريبا دو ميليون نفر از جمعيت  بالاي 15 سال استان داراي شناسنامه مکانيزه رايانه اي مي باشند . با توجه به اينکه در عرايضم اعلام کردم استان آذربايجان شرقي مرکزتجميع و صدور شناسنامه هاي استان هاي اردبيل و آذربايجان غربي نيز مي باشد ، در اين خصوص هم بطورميانگين هر ماه تعداد هجده هزار جلد شناسنامه براي اين استان ها صادر و از طريق پست به آدرس اعلامي ارسال مي گردد. از طريق اين مرکز جامع توانسته ايم با کمترين نيرو و جلوگيري از اتلاف نيروي کار در شغل موازي و حذف تجهيزات اضافي از کمترين داده بيشترين ستاده را اخذ و نتيجه مطلوب را نيز حاصل نماييم.  

نام يکي از بنيان هاي هويتي انسان محسوب مي شود که در شکل گيري شخصيت و هويت هر فرد نقش تعيين کننده اي دارد. داشتن نام نيکو ومناسب در کودک ونوجوان احساس اطمينان واعتماد به نفس به او مي دهد وشخصيت او را شکوه مندي خاصي مي بخشد ومحبوبيت اورا در جامعه افزايش مي دهد.زيرا افراد همواره با نام خود زندگي مي کنند.به همين جهت سازوکار قانوني تضمين کننده در انتخاب نام نيکو ومناسب در ماده 20 قانون ثبت احوال وتبصره هاي آن آمده ويا توجه شرايط ومقتضيات اجتماعي  وهنجارهاي رايج بروز مي گردد. 

در خصوص نامگذاري ما هيچ محدوديت خاصي براي والدين محترم قايل نشديم و اين موضوع ( انتخاب نام مناسب براي فرزندان ) بر اساس سبقه فرهنگي و اجتماعي هر کشور انجام مي شود . ما براساس سامانه مربوط به انتخاب نام و لحاظ فرهنگ و اصالت اجتماعي نسبت به ثبت اسامي اقدام مي کنيم. در مورد نام هاي نوپديد و جديد ساز وکار متعارف با موازين علمي در سازمان ثبت احوال پيش بيني شده است و اين نام ها جهت بررسي به کميته مشورتي نام که متشکل از اساتيد دانشگاهي و صاحب نظران بوده پيشنهاد مي گردد که از حيث قوانين ومقررات وساير امور از قبيل ريشه شناسي ،معنا شناسي و فرهنگ عمومي ومنطقه اي ومناسب بودن با جنسيت افراد مورد بررسي قرار مي گيرد .ما به نظر مردم عزيز استان خود احترام مي گذاريم و در انتخاب نام ها فقط نقش مشورتي را ايفا مي کنيم. بطوريکه برابر آمار موجود درسال 1402 از بين50 نام اول که براي فرزندان عزيز پسر و دختر استان انتخاب شده در پسران اولين اسم آيهان ثبت شده است که يک اسم ترکي است و اسامي بعدي علي، امير علي، ابوالفضل و علي سان مي باشد و در بين دختران اولين اسم زهرا و دومي ماهلين است که يک اسم ترکي مي باشد و نفس، فاطمه وآيلين در رديف هاي بعدي50 نام اول دختران در نامگذاري قرارگرفته اند. لذا هيچ محدوديتي در خصوص انتخاب نام مناسب وجود ندارد . 

کشور ايران در دهه هاي اخير تحولات عمده اي را در زمينه هاي اقتصادي واجتماعي وفرهنگي  تجربه کرده است .اين تحولات موجبات تغيير در تعداد ،ساختار وپويايي جمعيت ايران را فراهم نموده است .

کاهش مواليد وکاهش رشدجمعيت وباروري وافزايش تدريجي سهم جمعيت سالمند وکاهش ميزان ازدواج وافزايش طلاق نمونه هاي از اين وضعيت نو ظهور هستند. لذا تداوم کاهش رشد جمعيت همزمان با سطح باروري پايين وافزايش احتمالي مرگ ومير (ناشي از سالخوردگي جمعيت)مي تواند در دراز مدت به رشد منفي منجر شود وازاين رو سياست هاي جمعيتي بايستي زمينه افزايش وياتداوم وضعيت فعلي وتضمين رشد مثبت جمعيت را هدف قرار دهند.

در سال1402 تعداد 44466 واقعه ولادت به ثبت رسيده که اين تعداد نسبت به سال 1401 ،  4.9 درصد کاهش داشته است. از کل مواليد سال1402 ، تعداد  23369 واقعه مربوط به پسران و تعداد 21097 واقعه ولادت مربوط به دختران است. نسبت جنسي ولادت 111 ميباشد

تعداد 32070 رويداد مربوط به نقاط شهري و تعداد 12396 رويداد مربوط به نقاط روستايي مي باشد. که به ترتيب 72 درصد و 28 درصد از کل ولادت ها را شامل مي‌شود. در 8 ماهه 1403تعداد 27814 واقعه ولادت به ثبت رسيده که نسبت به مدت مشابه سال قبل 7.7 درصد کاهش نشان مي دهد. طي 8 ماهه سال 1403 تعداد 585 واقعه ولادت دو قلو ، 28 واقعه ولادت 3 قلو ، 1 واقعه 4 قلو و 1 واقعه 5 قلو به ثبت رسيده است.

در سال 1402 از کل فوت هاي استان تعداد 13519 واقعه فوت مردان و تعداد 11140 واقعه فوت مربوط به زنان بوده است. نسبت جنسي فوت شدگان 121 مي باشد. از مجموع فوت سال 1402 ، تعداد 17892 واقعه در نقاط شهري و 6767  واقعه در نقاط روستايي به ثبت رسيده که به ترتيب 73 درصد و 27 درصد از کل فوت را شامل شده است . ضمنا طي 8 ماهه سال 1403،تعداد 16507 واقعه فوت به ثبت رسيده که نسبت به مدت مشابه سال قبل 3.4 درصد افزايش نشان مي دهد.

در سال 1402 ، تعداد 25334 واقعه ازدواج در استان آذربايجان شرقي ثبت شده است که در مقايسه با سال قبل 12.2 درصد کاهش دارد. ضمنا» طي 8 ماهه سال 1403،تعداد 16697 واقعه ازدواج به ثبت رسيده که خوشبختانه نسبت به مدت مشابه سال قبل 1.1 درصد افزايش نشان مي دهد.

در سال 1402 ، تعداد 11237 واقعه طلاق در استان آذربايجان شرقي ثبت شده است که در مقايسه با سال قبل 15.3 درصد افزايش دارد. ضمنا طي 8 ماهه سال 1403، 6691 واقعه طلاق به ثبت رسيده که خوشبختانه نسبت به مدت مشابه سال قبل 5.6درصد کاهش نشان مي دهد.

اين پايگاه يکي از برنامه هاي بنيادين و اساسي سازمان ثبت احوال کشور و نياز اصلي کشور به شمار مي آيدکه مطابق بند»د»ماده46 قانون پنجم توسعه، سازمان مکلف به انجام آن گرديده است تا از اين طريق پيوند هاي سببي و نسبي و درختواره خانواده متناسب با داده هاي پايگاه اطلاعات جمعيت کشور در سازمان شکل گيرد.که از اين طريق واجد آثار حقوقي، اجتماعي و فرهنگي در مقوله هاي نظير تبارشناسي، وراثت، سيادت و... براي خانواده ها خواهد بود.که با اجراي اين طرح از مفاسد گوناگون اجتماعي و اقتصادي جلوگيري و گامي در راستاي عدالت اجتماعي است و اهداف ديگر اين پروژه: استقرار نظام جامع شناسايي ايرانيان، حرکت به سمت هوشمند بودن سازمان، ارتقا کيفيت خدمات به مردم عزيز، تبارشناسي و ارائه آمار مصدق در اين خصوص مي باشد.

با عنايت به اينکه در حال حاضر بخش هاي عمومي و خصوصي و دولتي بسياري از خدمات خود را درسکوهاي بستر فضاي مجازي انجام ميدهند و راسا» نسبت به اخذ اطلاعات فردي و اقلام هويتي از شهروندان مي نمايند که در اين مورد چالش هاي بسياري مانند تشکيل پايگاههاي اطلاعات موازي، افزايش احتمال سرقت اطلاعات و... را به دنبال خواهدداشت. لذا به منظور کاهش چالش هاي مذکور،  سازمان ثبت احوال کشور در راستاي اجراي تکاليف قانوني خود و در راستاي سند»نظام هويتي معتبر در فضاي مجازي» ابلاغي از سوي شوراي عالي فضاي مجازي و ابلاغيه معاون رياست جمهوري به منظور ايحاد ساز و کاري آسان وکارآمد براي مديريت هويت ديجيتال ايرانيان عزيز اقدام به راه اندازي سامانه «هدا» ( هويت ديجيتال ايرانيان ) نموده است.تا در صورت نياز هر ارگان يا شرکتي نسبت به دريافت مشخصات هويتي با راستي آزمايي بالا دريافت کنند. و جهت کسب اطلاعات بيشتر در اين خصوص مي توانند با روابط عمومي ثبت احوال استان در ارتباط باشند.

در نهايت گزارشي مختصر از اهم اقدامات صورت گرفته توسط کارکنان خدوم سازمان ثبت احوال کشور و استان جهت استحضار مردم شريف تقديم گرديد. انشا الله با وفاق و همدلي تمامي دست اندر کاران شاهد بهبود روز افزون و تسهيل در خدمات رساني به تمامي مردم عزيز و شکوفايي هر چه بيشتر نظام مقدس جمهوري اسلامي ايران تحت رهبري داهيانه مقام معظم رهبري حضرت امام خامنه اي (مدظلله العالي) باشيم.