از دست دادن تنوع زيستي پيامدهاي منفي بسياري دارد، اما تضعيف امنيت غذايي يک پيامد بزرگ است. با از دست دادن گونه‌هاي جانوري و گياهي جهان، گونه‌هايي که باقي مي‌مانند در برابر بيماري‌ها و آفات آسيب پذيرتر مي‌شوند. رژيم غذايي ما نيز کمتر سالم مي‌شود، که خطر ابتلا به بيماري هاي مرتبط با رژيم غذايي مانند بيماري قلبي و ديابت را افزايش مي‌دهد. حفاظت از محيط‌هايي مانند جنگل‌ها و اقيانوس‌ها تضمين مي‎کند که براي هر موجود زنده‌اي غذا وجود دارد. اهميت محيط زيست در سال‌هاي اخير با کمبود هواي پاک و آلودگي هوا بيشتر احساس مي‌شود. دکتر شهنام اشتري مدير کل محيط زيست استان آذربايجانشرقي و کارشناس رسمي دادگستري در رشته محيط زيست ، که خدمت خود را از استان مازندران شروع کرده و باقبولي در دانشگاه تبريز در رشته کشاورزي و فضاي سبز مقطع کارشناسي ارشد به تبريز آمدند و بعدا نيز موفق به فارغ التحصيلي مقطع دکتري در همان دانشگاه شده اند، درکارنامه وي : کارشناسي در زمينه  آب و خاک ، رئيس اداره آموزش و پژوهش محيط زيست استان ،مدير محيط زيست شهرستان تبريز و سپس مديرکل محيط زيست استان آذربايجانشرقي مشاهده مي شود، ايشان فردي متواضع و مديري توانمند،خوش برخورد ، با انرزي و انگيزه وصف نشدني بالا براي خدمت هر چه بهتر و مصمم بودن در اين امر در چشمان پر از اميد او ديده مي شود که اگر ساعتي با ايشان به پاي مصاحبت بنشيني به مناعت طبع و توانمندي و اطلاعات سرشار اين مدير جوان که از ابتدا در مراحل مختلف سازمان محيط زيست قبول مسئوليت کرده مي توان پي برد،  حضور ايشان در دفتر روزنامه را به فال نيک گرفته و پاي صحبتهاي پر از اميد وي نشستيم که مصاحبه حاضر ماحصل اين فرصت مغتنم مي باشدو در طبق اخلاص، تقديم چشمان مهربان شما مخاطبين محترم روزنامه مي گردد. 

بهتر است ابتدا اشاره داشته باشم به اصل 50 قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران  که مقرر مي دارد: «در جمهوري اسلامي, حفاظت محيط زيست که نسل امروز و نسل هاي بعد بايد در آن حيات اجتماعي رو به رشدي داشته باشند, وظيفه عمومي تلقي مي گردد. از اين رو فعاليتهاي اقتصادي و غير آن که با آلودگي محيط زيست يا تخريب غيرقابل جبران آن ملازمه پيدا کند, ممنوع است».و سازمان محيط زيست به نوعي نقش نظارتي محيط زيست و نگهداشت آن براي نسل آينده مي باشد و اين بدان مفهوم نيست که مانع  هرگونه توسعه هستيم مفهوم آن است که در کارهاي توسعه اي حتما پايداري محيط براي نسل آينده هم در نظرباشد توسعه بدين مفهوم نيست که ما در يک محيط اقدام به تاسيس و راه اندازي يک کارگاه يا کارخانه توليدي مي کنيم حتما نکات لازم در حفظ محيط اطراف آن را رعايت کنيم و بر اساس استاندارد هاي لازم عمل کنيم، تا بقيه اجزاء محيط زيست تحت تاثير آن قرار نگيرند افت آبهاي زير زميني نشانگر آن است که کارهاي توسعه ما ، توسعه پايدار نبوده است.لذا نيازمند بازنگري دربرنامه هاي توسعه آتي هستيم ، که ضمنبر طرف کردن نيازهاي اجتماعي ، اشتغالي و فرهنگي استان طوري عمل کنيم که نسل هاي آينده نيز از نعمت محيط زيست سالم و غني بهره مند شوند، چرا که اين نعمت در دست ما امانت براي نسل هاي آينده است، در کل اين را هم عرض کنم که ما به حفظ و حتي توسعه فضاي سبز درسطح کلانشهر تبريز بسيار حساس و پايبنديم و علاوه بر حفظ سرانه فضاي سبز در شهر توزيع عادلانه فضاي سبز هم مقوله بسيار مهمي است. و تاکيد بر تراکم زدايي مراکز خدماتي از مرکز شهر که باعث ترافيک و آلودگي هوا مي گردد ، داريم.

اگر بخواهم در اين خصوص پاسخ دهم بايستي اشاره کنم که در آنجا سر شاخه اي است بنام //پخير چايي// وجود داردکه از ابتدا بستر آن  آلودگي مسي دارد و رنگش هم اگر دقت کنيم آبي نيلوفر(آسماني) است و بطور زمين زادي در آنجا آلودگي وجود دارداما با توجه به اينکه فعاليتها توسط مس سونگون صورت گرفته و انجام کنده کاريهاي مربوطه باعث افزايش شدت اين الودگي شده است که غلظت آلاينده در ايلقينا چاي افزايش يافته است اما براي کنترل مقطعي موضوع الان در آنجا با تغيير غلظت عنصر مس با افزايش PH و قليايي نمودن آب،  در کاهش آلودگي اقدام شده و برابر پيگيريهاي مستمر انجام يافته از سوي اداره کل محيط زيست استان مجموعه مس سونگون مکلف شده اند در مدت يکسال نسبت به تصفيه آب اين رودخانه اقدام کنند اما با توجه به وقوع يکسري موانع اين موضوع تابحال عملي نگرديده است و اميدواريم که در بازه زماني يکسال اين مشکل مرتفع گردد.و جا دارد از دادگستري محترم استان نيز تشکر لازم به عمل آيدکه در اين راستا کمک حال محيط زيست بودند. 

الان نيروگاه تبريز اکثر قريب به اتفاق ماههاي سال را از سوخت گاز استفاده مي کند و در طول اين شش ماهه اول فقط 15 روز از سوخت مازوت استفاده نموده است لذا به علت مصرف سوخت گاز با اطمينان مي توان گفت که ديگر آلودگي ندارد.شايان ذکر است طبق برنامه اي که مدون شده نيروگاه تبريز بنا بر بهينه سازي و در حال پيگيري براي جايگزين هم هستند و براساس پيگيريهاي اداره کل محيط زيست استان و شرکت برق منطقه اي استان تاکيد بر آن شده که نسبت به تهيه محل جايگزين اقدام لازم و عاجل صورت پذيرد.

با توجه به اينکه اين واحد يک واحد وسيع و گسترده اي است نمي توان گفت که مشکل کاملا حل و مرتفع شده و بيان آن گذاف خواهد بود و اگر هم بگوييم حل نشده اين هم دور از انصاف است لذا بهتر بگويم مسئله اينا تابع شرايطي خاص است و در حال پيگيري رفع کامل اين مشکل براي آسيب هاي زيست محيطي هستيم . 

الحمدالله با پيگيريهايي که انجام يافته اکثر صنايع بزرگ از جمله پتروشيمي وپالايشگاه اخيرا تمهيدات لازم و استاندارد را در راستاي حفظ محيط زيست و جلوگيري از آلودگي اتخاذ نموده اند و در حال حاضر مشکل خاصي در اين زمينه مشهود نيست و اما برخي صنايع توليد فولادي و همچنين کارخانه هاي توليد آسفالت باعث آلودگي هوا مي شوند و برخي واحد ها پتانسيل ايجاد آلودگي آب دارند به عنوان مثال صنايع که در شهرکهاي صنعتي ايجاد شده اندو دفع فاضلاب شهرکها بخصوص شهرک چرم تبريز يک معضل مي باشد، تا زماني که مديريت تصفيه فاضلاب شهرکها برعهده خود شرکت شهرکها بود مشکلات عمده در اين زمينه ديده نمي شد ولي از موقعي که اين امر برون سپاري شده و به بخش خصوصي واگذار گرديد موجب افزايش بي نظمي در اين حوزه گرديد و پيشنهاد بنده به عنوان کارشناس و صاحب نظر در اين زمينه اين است که مجددا مديريت اين امر را به عهده شرکت شهرکهاي صنعتي قرار دهند.

اين بحث سالهاست در کلانشهر تبريز مطرح است ودر زمان استاندار فقيد شهيد رحمتي، به معاونت عمراني وقت اعلام شد که مراکز دفع فاضلاب شهري به آن مراکز توسعه پيدا کند و ايده بعدي هم اين بود که مجتمع قاليشويان احداث و با رعايت کليه موازين بخصوص جلوگيري از آسيب هاي محيط زيستي ناشي از فاضلاب آنهاايجاد گرددو فعلا بنا به هزينه هاي زياد اجرايي، هردو ايده به مرحله اجراي کامل در نيامده است. با توجه به اينکه  فعاليت اين صنف منافع عمومي را در بردارد لذا بنده قائل به برخورد قهري با آنها نيستم.و نياز به کار اساسي و اقدام نهايي است.

واقعيت مطلب اينست که در برخي مواقع اطلاعات موثق براي همکاران محيط زيست و سايرنهادهاي ذيربط نمي داد و اين امر باعث مي شد حتي خطاي کوچک آنها در ديد عموم بزرگ ديده شود، چراکه در حفظ منافع عمومي با هيچ کس مماشات نداريم.

بيشتر دغدغه ما اقبال عمومي مردم به رعايت مسائل مرتبط با زيست محيطي است، چرا که مسائل زيست محيطي ماهيتا» دستوري نيست، شايد برخي متوجه اين نيستند که اکو سيستم منطقه ما شکننده است ( از بابت بارندگي) و فرهنگ استفاده بهينه در مصرف آب جا افتاده نشده است هنوز مديريت پسماند آنگونه که بايد و شايد رعايت نمي شود فرهنگ صرفه جويي در مصرف مواد اوليه جا نيافتاده است.

مسائل زيست محيطي چه از سوي مسئولين محترم و چه مردم عزيز نبايد در حاشيه قرار گيرد بلکه بايستي در متن اقدامات اساسي واقع گرددو در امر توسعه بايستي کليه جوانب امر را در نظر بگيريم تا باعث آسيب محيط زيست و نابودي آن نشويم يادمان نرود که اين نعمت و منابع امانت دست ما هستند براي فرزندانمان و نسل آينده اين مرز و بوم.