به گزارش عجب شیر ما به نقل از ایرنا، هرچند وسعت خشكي درياچه زيباي اروميه بسيار وسيع تر از آن است كه بتوان احياي آن را در كوتاه مدت متصور بود، اما با توجه به شرايط كنوني و افزايش قابل توجه حجم آب موجود در درياچه نشان مي دهد اگر مسئولان امر با معيارهاي علمي و عملي پيگير اقدامات خود باشند، تثبيت وضعيت موجود كه يكي از اهداف اصلي و مهم ستاد احياي درياچه مي باشد، نه تنها قابل تحقق خواهد بود، چه بسا ميزان آب و وسعت آن نيز روز به روز افزايش مي يابد.
درياچه اي كه روزگاري نه چندان دور محل تفرج، شادابي اجتماعي و محيطي آرام و دنج براي فرار از زندگي روزمره ماشيني مردم آذربايجان بود، چندي است كه به حال احتضار افتاده و ديگر آن طراوت و سرزندگي گذشته را ندارد و دست بشر و تغييرات اقليمي اين نگين فيروزه اي ايران زمين را چنان كرده است كه ديگر كمتر كسي رغبت حضور در سواحل زيباي آن را دارد.
احياي درياچه اروميه كه جزو اولويت هاي اوليه دولت تدبير و اميد بوده و نخستين مصوبه اين دولت نيز در سال 1392 مربوط به اين مساله مهم زيست محيطي و البته اجتماعي و فرهنگي كشور بود، نشان از عزم جدي مسئولان براي نجات اين پهنه آبي بي همتاست كه با برنامه ريزي هاي مدون و اقدامات اوليه طي دو سال اخير، هم اكنون بارقه هاي اميد به حيات دوباره آن قوت گرفته است.
تيم خبري ايرنا، به واسطه انتشار اخبار مربوط به افزايش حجم آب درياچه اروميه و بررسي وضعيت موجود آن، بازديدي همراه با مسئولان ستاد احيا و حفاظت از محيط زيست آذربايجان شرقي در قسمت شرقي درياچه انجام داد كه مشاهدات عيني حكايت از بروز نشانه هايي بزرگ براي احيا و حيات دوباره آن داشت.
مسير تبريز به درياچه اروميه كه حدود 80 كيلومتر را شمال مي شود با توضيحات كارشناس و مسئول دبيرخانه تالاب هاي اداره كل حفاظت از محيط زيست آذربايجان شرقي خيلي سريع سپري مي شود، مسيري كه روزگاري به واسطه عبور و مرور مردم دو استان شرقي و غربي آذربايجان يكي از شلوغ ترين مسيرهاي جاده اي بود اما امروز به دليل شرايط اقليمي به وجود آمده و خشكي درياچه به يكي از خلوت ترين محورهاي مواصلاتي استان تبديل شده است.
امروز نه نشانه اي از آن چراغ سبز و قرمز مقابل راه آهن تبريز خبري است كه وضعيت درياچه را به مردم و رانندگان مسير تبريز- اروميه علامت مي داد و نه از سواحل نيلگون درياچه در قسمت شرقي آن.
آنچه كه در اين مسير نظر هر بيننده اي را به خود جلب مي كند، سواحل خشك شده نمكين به رنگ سفيد در دو طرف جاده و در پاره اي از مناطق آلاچيق هاي شكسته اي كه روزگاري محل تجمع مردمي بود كه براي استفاده درماني و تفريحي از آب درياچه در آن اتراق مي كردند.
مسئول تالاب هاي اداره كل حفاظت از محيط زيست آذربايجان شرقي مي گويد: حجم آب درياچه در فاصله سال هاي 1374 تا 1376 به حدي بود كه هر دو طرف جاده تبريز- اروميه از آب لبريز بود و حتي در سواحل جنوب شرقي آب مسير قطار در شهرستان عجب شير نيز رسيده بود كه برخي از روستائيان براي جلوگيري از پيشروي آب سيل بندهايي را ساخته بودند!
يدالله آذرهوا ادامه مي دهد: فرآيند خشك شدن درياچه مسير زماني 10 ساله اي را طي كرده است كه البته اين خشكي در سال هاي آخر به دليل خشكسالي هاي متوالي و نيز استفاده هاي بي رويه از آب هاي زيرزميني در بخش كشاورزي بسيار سريع طي شده است.
به گفته وي، حجم آب درياچه اروميه در تير ماه سال 1374 معادل 36 ميليارد مترمكعب بود كه اين ميزان هم اكنون به كمتر از 12 برابر كاهش پيدا كرده است.
آذرهوا ادامه مي دهد: در آن برهه زماني كه پرآب ترين زمان درياچه اروميه بود، تراز آبي آن 1278/40 متر از سطح آب هاي آزاد بود و وسعتي معادل شش هزار و 56 كيلومتر مربع را در بر مي گرفت.
وي، حداقل وضعيت آبي درياچه اروميه را مربوط به تيرماه سال 1393 دانست كه در آن مقطع تراز آبي آن به 1270/04 با حجم يك ميليارد و 53 متيرمكعب آب كاهش پيدا كرد و وسعتي معادل يكهزار و 231 كيلومتر مربع را شامل مي شد.
با نزديك تر شدن به مسير منتهي به پل ميانگذر شهيد كلانتري كم كم نگين فيروزه اي آذربايجان خود را به رخ بيننده مي كشد و با زبان طبيعت انگار فرياد مي زند: ' من زنده ام و تا آخرين نفس ها براي ادامه حياتم مبارزه مي كنم '.
مشاهدات عيني ما نشان مي دهد كه پيشروي آب به سمت سواحل نمكي نسبت به فروردين پارسال و همچنين اسفند ماه گذشته روند رو به رشدي داشته است و بخش هايي از كرانه هاي درياچه كه پيشتر تبديل به خشكي شده بود، امروز به زير آب رفته و اين وضعيت نشان دهنده بهبود وضعيت كلي درياچه است و اگر روند فعلي تداوم يابد، بدون ترديد يكي از اهداف اصلي و مهم ستاد احياي درياچه كه تثبيت تراز بالاي آب آن مي باشد، قابل تحقق خواهد بود.
زماني به دليل حجم پايين آب و شوري بسيار بالا، غلظت آن نيز بسيار شديد شد و ديگر از موج هاي آبي درياچه خبري نبود اما هم اكنون با بهبود نسبي وضعيت، امواج كوتاه، اما روحيه و اميد بخش در كرانه هاي شرقي و زير پل شهيد كلانتري فكر و نظر هر رهگذري را به خود جلب مي كند.
و اين نشانه اي به ظاهر كوچك اما در عين حال بزرگ براي احياي مجدد درياچه زيبا و مظلوم اروميه است.
آمار و ارقام ستاد احياي درياچه اروميه و همچنين اداره حفاظت از محيط زيست آذربايجان شرقي نشان مي دهد، روند تزريق آب به اين پيكره آبي از طريق رودخانه هاي حوضه آبريز، سدها و نيز نزولات جوي، با سرعت مناسب و مثبتي همراه است ، به طوري كه آخرين آمارها از افزايش شش تا هشت سانتي متري آب درياچه خبر مي دهد.
مسئول تالاب هاي اداره كل حفاظت از محيط زيست آذربايجان شرقي با بيان اينكه وضعيت درياچه به نسبت ماه هاي گذشته و زمان مشابه پارسال بهبود نسبي پيدا كرده است، به خبرنگار ايرنا، گفت: هم اكنون ( 16 فروردين ) ارتفاع آب درياچه معادل 1270/79 متر از سطح آب هاي آزاد است كه اين رقم نسبت به مدت مشابه سال قبل 9 سانتي متر افزايش نشان مي دهد.
آذرهوا ادامه داد: وسعت كنوني درياچه دو هزار و 543 كيلومتر مربع است و دو ميليارد و 860 مترمكعب آب را در خود جاي داده است.
آنچه كه از آمارهاي ارايه شده توسط مسئولان و همچنين مشاهدات عيني ما بر مي آيد، كورسوهاي اميدي است كه در مسير احياي نگين فيروزه اي آذربايجان به وجود آمده است و دل هر بيننده اي را روشن و اميد به آينده آن را بارورتر مي كند.
مسئول استاني ستاد احياي درياچه اروميه در آذربايجان شرفي نيز به خبرنگار ايرنا مي گويد: ما از دريچه هاي ايجاد شده براي احياي درياچه بسيار خرسنديم و اگر روند كنوني بارش ها و رهاسازي آب سدها ادامه يابد، به اهداف خود در ستاد احيا دست يافته ايم.
خليل ساعي، روند افزايش حجم آب موجود در درياچه اروميه نسبت به مدت مشابه پارسال را مناسب خواند و گفت: حجم آب درياچه در مدت مشابه سال گذشته برابر با دو ميليارد و 720 ميليون مترمكعب بود كه اين رقم در حال حاضر 140 هزار متر مكعب افزايش يافته است.
وي همچنين از افزايش وسعت سرزميني درياچه در ابتداي سال 1395 خبر داد و افزود: در حال حاضر وسعت درياچه اروميه معادل دو هزار و 543 كيلومترمربع است كه اين رقم در مدت مشابه سال گذشته برابر با دو هزار و 491 كيلومترمربع بود.
وي، بارش هاي اخير در آذربايجان و رهاسازي آب سدهاي حوضه آبريز را از عوامل مهم افزايش ميزان آب درياچه اروميه بيان و روند اجراي برنامه هاي ستاد احيا را مناسب توصيف كرد.
ساعي با اشاره به اينكه بر اساس مصوبه ستاد احياي درياچه اروميه بايد سالانه معادل 200 ميليون متر مكعب آب به بستر درياچه اضافه شود، اظهار كرد: اما به دليل افزايش مناسب بارش ها در منطقه و نيز رهاسازي سدها ، طي سال 1394 افزون بر 420 ميليون مترمكعب آب به بستر درياچه سرازير شده است.
وي، تلاش براي تثبيت وضعيت موجود درياچه در سال هاي 1393 و 1394 را از اهداف ستاد احيا دانست كه به گفته وي اين هدف محقق شد و از سالجاري بايد براي افرايش آب، وسعت و تراز آن تلاش شود.
صحنه هاي زيباي موج ها با صداي دلنشين و گوشنواز كه شايد پس از مدت ها در آذربايجان شنيده مي شود، اجازه جدايي از ساحل اين نگين رو به نابودي را به ما نمي دهد؛ مي خواهيم ساعت ها در همان جا بمانيم و تصاوير و صداي آن موج ها را در دوربين ذهن هاي خود و ايرنا ثبت كنيم، چه كسي مي داند، شايد اين آخرين موج هاي درياچه باشد؟! و شايد اوليني براي موج هاي سنگين تر و زيباتر در آينده...
تكان خوردن كشتي به گل نشسته كنار درياچه پس از سال ها كه صف هاي طولاني مردم براي سوار شدن به آن و گذر از آب هاي خروشان درياچه را در ذهن تداعي مي كند، اميدي بر اميدهاي احياي درياچه در مقابل چشمان مان مي افزايد.
و چه زيباست تماشاي رسيدن آب تلخه رود به درياچه كه با لايروبي مسير منتهي به اين پهنه آبي در دو سال اخير ميسر شده و اميد مردم به حيات دوباره فيروزه نقشه زيباي ايران اسلامي را مضاعف مي كند.
آنچه هست، اميد است و اميد... اميدي به رنگ زيباي درياها، موج اميدي كه امروز در دل مردم آذربايجان تلائلو مي كند.