کاهش هدررفت آب از طریق بازآفرینی شهری
کاهش هدررفت آب از طریق بازآفرینی شهری
عجب شیر پرس - بازآفرینی شهری با هدف ساماندهی حاشیه نشینی و احیای بافت فرسوده از مهمترین طرح های کلانشهرها از جمله تبریز محسوب می‌شود که ارتباط تنگاتنگی با مدیریت منابع آبی دارد.

به گزارش عجب شیر پرس به نقل از ایرنا، مدیران شهری تبریز گام های بلندی در راستای بازآفرینی این شهر برداشته اند و یکی از برجسته‌ترین پروژه‌های بازآفرینی شهری در تبریز، طرح مسیرگشایی ۴۵ متری شهید آیت‌الله آل‌هاشم است که به عنوان بزرگ‌ترین پروژه بازآفرینی کشور شناخته می‌شود. این پروژه با هزینه‌ای بالغ بر ۱۰ هزار میلیارد ریال در مناطق حاشیه‌نشین شمال تبریز در حال اجراست و هدف آن کاهش خطرات احتمالی ناشی از حوادث طبیعی و تسهیل در جابه‌جایی‌های شهری است.

اما چنانچه در بازآفرینی‌ها نگاه آب‌محور نداشته باشیم، فرصت طلایی برای کاهش هدررفت، تغذیه آبخوان‌ها و کاهش سیلاب‌های شهری را از دست می‌دهیم.

شاید بزرگ‌ترین مانع، جزیره‌ای عمل کردن دستگاه‌ها در فرایند بازآفرینی است، شهرداری، آبفا، سازمان محیط‌زیست و… هر کدام برنامه‌های خود را دارند. در حالی که بازآفرینی موفق نیازمند یک «کارگاه مشترک» است که همزمان معبر، شبکه آب، و فضای سبز را با هم طراحی و اجرا کند.

به اعتقاد کارشناسان بازآفرینی را نباید فقط به نما و آسفالت محدود کرد بلکه به آب باید به چشم یک «سرمایه شهری» نگاه کرد.

بازآفرینی شهری و مدیریت منابع آبی ارتباط تنگاتنگی دارند، چون هر دو در نهایت به پایداری و تاب‌آوری شهر منجر می‌شوند.

شبکه‌های توزیع آب، قدیمی و پرنشت هستند و بازآفرینی شهری فرصتی ایجاد می‌کند تا همزمان با بهسازی خیابان‌ها و ساختمان‌ها، لوله‌ها و تأسیسات آبرسانی نیز نوسازی شود. این کار هم کیفیت آب را بالا می‌برد و هم هدررفت را کم می‌کند.

ضمن اینکه با بهبود سیستم‌های جمع‌آوری و مدیریت آب باران در پروژه‌های بازآفرینی، می‌توان سیستم‌های زهکشی و جمع‌آوری آب باران را به‌روز کرد. این آب می‌تواند برای آبیاری فضای سبز، شست‌وشوی معابر یا تغذیه سفره‌های زیرزمینی استفاده شود و فشار بر منابع آب شرب را کاهش دهد.

بازآفرینی معمولاً با ایجاد یا گسترش پارک‌ها و فضای سبز همراه است و اگر این فضاها بر اساس الگوهای کم‌مصرف (مثل استفاده از گونه‌های بومی مقاوم به خشکی) طراحی شوند، نیاز آبی آنها به حداقل می‌رسد و مدیریت منابع آبی پایدارتر می‌شود.

به اعتقاد کارشناسان در بازآفرینی فضاهای باز، باید از گونه‌های بومیِ کم‌مصرف و آبیاریِ قطره‌ای با آب غیرشرب (روانابِ تصفیه‌شده/باران ذخیره‌شده) استفاده شود. ضمن اینکه بستهٔ بازآفرینی باید شامل نفوذدهی کنترل‌شده و راهبردهای غیرسازه‌ای (مدیریت تقاضای آب، تعرفه‌گذاری هوشمند) باشد.

پروژه‌های بازآفرینی معمولاً با برنامه‌های فرهنگی و اجتماعی همراه‌اند و این فرصت می‌تواند برای آموزش و ترویج الگوهای مصرف صحیح آب میان ساکنان استفاده شود، تا به موازات نوسازی فیزیکی، تغییر رفتاری هم رخ دهد.